KÜLTÜR SOSYOLOJİSİ Dersi KÜLTÜR OLGUSUNUN İDEOLOJİK KULLANIMLARI soru detayı:
SORU:
Adorno ve Horkheimer tarafından ortaya atılan kültür endüstrisi kavramı hangi süreçlere işaret etmektedir?
CEVAP:
Kitle kültürü eleştirisinin öne çıkardığı en önemli kavramlardan biri de Frankfurt Okulu düşünürlerinden Adorno ve Horkheimer tarafından yazına kazandırılmış bir kavram olan, kültürel ürün üretimi ve dağıtımı yapan medya şirketlerini kapsayan kültür endüstrisidir. Bu endüstride kaydedilmiş ve çoğaltılmış, sinema, müzik vb. kültürel ürünler, kültürün yeniden üretimini ideolojik olarak yukarıdan aşağıya gerçekleştirmekte, bireylere dayattığı meta fetişizmi ile onları, sahte-ihtiyaçlarını doyurma çabasına itmektedir. Dolayısıyla ihtiyaçlarının ne olduğu ve bunların nasıl giderileceğinin gösterildiği düzen içindeki birey, daha çok şeye sahip olmak, daha çok satın almak yoluyla sahte-ihtiyaçlarını doyurmak için koşullandırılmaktadır. Tüketim toplumunun tüm reklam söylemleri de bu yaratılmış ihtiyaçları doğrular niteliktedir. İdeoloji, değerler ve kanaat yaratmak, popüler kültürün mekanizmaları aracılığıyla gerçekleştirilirken gösterge ve simgelerin peşinden koşan bir tüketici davranışı modeli yaratılmakta, sözde farklılık ve ayrıcalıklara dayalı kimlik inşasıyla tüketimin, her alana yayılması sağlanmaktadır. Bu anlamda, endüstriyel kültür ürünleri, daha üretim aşamalarından itibaren, tüm irrasyonel yanlarını rasyonelleştirici güçteki süreçleri sayesinde, önceki örneklerine göre çok daha ideolojiktirler.