CEVAP:

Ağ toplumuna getirilen en önemli eleştirilerden
ilki, ağlar oluşturma mantığının ve ağın merkezsiz
hiyerarşi gerektirmeyen yatay ilişkiler mantığının zorunlu
olarak hiyerarşileri ortadan kaldırmayacağıdır. Aynı
zamanda pazarın, hiyerarşinin ve ağ mantığının bir biriyle
bağlantılı kavramlar olduğu ve analitik olarak birbirinden
ayrılamayacağı da vurgulanmaktadır. Buna göre ağ
mantığının hiyerarşik yapıların yerini alması, zorunlu ve
olumlu bir süreç olarak görülmemelidir. İkinci eleştiri;
ağın merkezi ortadan kaldırdığı düşüncesinin gerçeği
yansıtmadığıdır. Buna göre küreselleşme beraberinde
sermayenin rahatça dünya ölçeğinde dolaşımını
sağlamakla birlikte, sermaye hala ulus devletlere
bağımlıdır. Dolayısıyla merkezsiz bir üretim ve dolaşım
sisteminden bahsedilemeyeceği, ağın küresel
merkezsizliğine karşı kapitalizmim hala belirli
merkezlerden dünyaya yayıldığını belirtmektedirler.
Üçüncü olarak ağ kuramlarında temel eksik küresel
ölçekte merkez ve çevre olan ülkeler arasındaki eşitsiz
ilişkilerin vurgulanmamasıdır. Dolayısıyla ağ mantığını,
eşitler arasındaki bir katılım olarak algılamaktadır