TARIMSAL YAPILAR VE SULAMA Dersi Bitkilerde Su Alımı soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

Aktif su alımı nedir?


CEVAP:

Bitkilerin enerji kullanarak suyu almaları ise
aktif su alınımıdır. Bazı durumlarda topraktaki su
miktarı yeterli olmadığında toprağın osmotik potansiyeli daha yüksek olabilir. Bu durumda bitkinin
pasif olarak su alması mümkün değildir. Yine bazı
durumlarda topraktaki su potansiyelinin düşük olması, stomaların kapalı olması nedeniyle yukarıdan
bir emme basıncının bulunmayışı gibi nedenler de
su alınımını zora sokabilir. İşte olası bu durumlar
gerçekleştiğinde bitki temel olarak 2 farklı yolla aktif
olarak yani enerji alarak su alma yoluna gider. Bunlardan ilki osmotik potansiyelin bitki tarafından düzenlenmesi ile yapılan ve osmoregülasyon olarak da isimlendirilen yoldur. Burada bitki toprağın osmotik potansiyelinin yüksek olması sebebiyle su alamadığı için, kendi osmotik potansiyelini artırarak su alımı
sorununa çözüm üretmeye çalışır. Yani toprak çözeltisinden enerji harcayarak iyonları bünyesine alır
ve osmotik basıncını arttırır. Osmotik basıncı artan
kök hücrelerine su girmeye başlar. Özellikle kserofit
ve halofit bitkilerde sıklıkla rastlanan bir durumdur.
Çünkü kserofit ortamlarda su kıtlığı söz konusu
iken, halofitik ortamlarda ise tuz fazlalığı nedeniyle
toprağın osmotik basıncı çok yüksektir.

Bitkilerin aktif olarak su alım yollarından ikincisi de daha önce bahsettiğimiz kolaylaştırılmış difüzyon olayında gerçekleştiği gibi suyun hücre zarında yer alan bazı proteinler ile hücre içine alınması olayıdır. Aktif taşıma adı da verilen bu olayda su,
toprağın osmotik basıncı yüksek olsa bile meristem
bölgesindeki hücreler aracılığıyla enerji alınarak
gerçekleşir. Aktif taşıma, kök hücrelerinde gerçekleşen solunum yoluyla elde edilen enerji ile başarılır.