SİYASİ TARİH Dersi YUMUŞAMA soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

Amerikan-Fransız gerginliği neden yaşanmıştır?


CEVAP:

NATO müttefikleri arasında stratejik konulardaki ilk ciddi görüş ayrılığı 1956’daki Süveyş Krizi sırasında çıkmıştı. ABD’nin baskısıyla Mısır’dan çıkmak zorunda kalan iki NATO ülkesinden İngiltere askerî politikalarını daha fazla ABD eksenine oturturken Fransa ise giderek ABD’den ayrışmaya başladı. Fransa Devlet Başkanı Charles de Gaulle 1959’da ABD Başkanı Eisenhower ve İngiltere Başbakanı Macmillan’a birer mektup yazarak NATO içinde bu iki ülkenin rollerini eleştirdi. Fransa, NATO’nun yönetiminde bu iki ülkeyle gerçekten eşit statüde olacağı Üçlü Konsey kurulmasını öneriyordu. ABD bu öneriyi geri çevirince Fransa 1959’da Akdeniz’deki NATO Deniz Gücü’ndeki gemilerini geri çekti. Fransa 1950’lerin sonlarında kendi nükleer silahlarına ve bunları fırlatma kapasitelerine sahipti. De Gaulle, SSCB’den gelebilecek saldırıya, NATO’nun yardımı olmadan da karşı koyabilecek bir Fransız nükleer gücü geliştirmekteydi. Küba Krizi sırasında, SSCB ile bir termonükleer çatışmanın kendileri için de felaket getireceğini gören ABD yönetimi, İngiltere ve Fransa’nın nükleer programlarını NATO çatısı altında tek elden kontrol etmek istedi. İngiltere bu plana onay verirken Fransa şiddetle karşı çıktı. Gerilim Fransa’nın 1966’da NATO’nun Bütünleşik Askeri Yapısı’ndan çıkmasıyla sonuçlandı.