ANADOLU ARKEOLOJİSİ Dersi ANADOLU'DA KALKOLİTİK VE ESKİ TUNÇ ÇAĞLARI soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU: Anadolu’daki kentleşme modelinin Mezopotamya örneğine göre kırsal görünümlü olmasının nedeni nelerdir?


CEVAP: Anadolu’daki kentleşme modelinin Mezopotamya örneğine göre kırsal görünümlü olmasının yanı sıra kendine özgü dinamikleri sahiptir. Bunun başlıca nedenleri, özellikle Holosen sonrası (MÖ 10.000 sonrası) büyük bir kısmının ormanlarla ve dağlar ve dağlar arası ovalarla kaplı olmasıdır. Özellikle Çanak Çömleksiz Neolitik Dönem Doğu Anadolu ve hatta Orta Anadolu topluluklarının geçimlik sistemlerinin avcılık ve hayvancılığa dayanması, tarımın belli bir süre ikinci planda kalmasıdır. Bir diğer yandan bu toplulukların Anadolu’daki bakır ve obsidyen gibi zengin kaynaklara dayanan uzmanlık ve Önasya ile takaslarının önemli ölçüde gelişmiş olmasıdır. Bir diğer etken, Anadolu’nun özellikle iklim koşullarına duyarlı kuru tarıma dayanmasıdır. Mezopotamya’da en erken Geç Neolitik dönem Samarra (MÖ 6. binin ikinci yarısı) döneminde öncüleri görülen sulu tarım kanal örnekleri (sonradan güney Mezopotamya ve Mısır’da ortaya çıkan sulama kanalları ile temel üretim biçimi) kuru tarıma göre daha emek gerektiren yoğun bir iştir. Kuru tarıma dayanan Anadolu’da Seramikli Neolitik dönemden itibaren artarak, Doğu Anadolu’da Halaf döneminde temel geçimlik halini aldığını bilmekteyiz.