GENEL DİLBİLİM II Dersi Sözcük Anlambilimi soru detayı:

CEVAP:

Aristo’dan davranışçı psikologlara kadar anlamla ilgilenen pek çok düşünce akımı sözcük anlamını sözcüğün çağrışımlarıyla (association) ilişkilendirmiştir. Davranışçılık akımında, örneğin, ‘kedi’ sözcüğünün anlamı ‘kedi’ sözcüğünün çağrıştırdığı herşeyin - tüm diğer sözcüklerin - bir toplamıdır. Diğer bir deyişle, ‘kedi’ sözcüğü anlamını bir çağrışımlar ağından alır. Buna göre, ‘kedi’ sözcüğünün anlamı örneğin ‘dört ayaklı’, ‘tüylü’, ‘miyavlar’ gibi çağrışımların bir kümesidir. Anlamsal ağ kuramı, genel anlamıyla sözcüklerin çağrışımlarının bir küme oluşturduğunu kabul etmekle birlikte, önceki yaklaşımlarda çağrışımsal ağların bir yapı barındırmamasını, yani sözcükler arasında bir ilişki kodlaması yapılmıyor olmasını eleştirir. Klasik çağrışımsal ağ yaklaşımları bir ilişki kodlaması yapsa da bu bağlantı/çağrışım kodlaması daha çok sözcüklerin birlikte gerçekleşme sıklıklarını öne çıkarır. Anlamsal ağ kuramlarının sonraki versiyonlarında ise bağlantılar birlikte gerçekleşme sıklıklarının ötesinde bir rol üstlenirler ve bağlantıların kendisi bir anlam değeri taşıyacak biçimde organize edilir.