GENEL DİLBİLİM II Dersi Sözcük Anlambilimi soru detayı:

CEVAP:

Bu yaklaşımın temelinde sözcük anlamının daha basit anlamların birleşimi yoluyla oluşturulduğu iddiası yatar. Daha ‘basit’ anlamların neler olduğunu anlamak üzere sözcüklerin anlamsal özelliklerini belirleriz. Anlamsal özellikler, bir sözcüğün kullanımsal uygunluk taşıyabilmesi için yerine getirilmesi gereken koşulları belirler. Bir sözcüğü oluşturan daha küçük anlamlı birimleri belirlemek için o sözcüğü anlamsal olarak bir ayrıştırma ya da çözümlemeye tabi tutmak gerekir. Bu da sözcüklerin daha küçük anlamlı birimlerden oluştuğu savının doğruluğunu varsaymamızı gerektirir. Örneğin, tavuk, horoz, inek, boğa gibi sözcükler ‘hayvan’ başlığı altında toplayabileceğimiz ortak bir anlam taşır. Daha teknik bir dille, tüm bu sözcüklerin ortak anlamsal özelliğinin HAYVAN olduğunu söyleyelim. Ortak HAYVAN özelliğinden başka mesela tavuk ve inek sözcüklerinin DİŞİL anlamsal özelliği açısından ortak oldukları ve horoz ve boğa sözcüklerinin de ERİL anlamsal özelliği açısından ortak oldukları söylenebilir. Örneğin, SIĞIR (inek ve boğanın ait olduğu tür) gibi bir özelliği listeye eklediğimizde, SIĞIR ve DİŞİL özellikleri inek sözcüğünün anlamsal bileşenlerini oluşturuyor olarak kabul edilecektir.