CEVAP:

ANONİM ORTAKLIKTA PAY VE PAY SAHİPLİĞİ

Paya İlişkin İlkeler

En önemli kavramlardan birisi olan payın, üç farklı anlamda kullanıldığı, yuka- rıda, anonim ortaklığın tanımı ve unsurları başlığı altında açıklanmıştı. Öğreti, kanunun çeşitli hükümlerinden hareketle, paya ilişkin aşağıda belirtilen ilkeleri ortaya koymuştur.

Tescil ile Oluşma

Pay, kuruluşta veya sermaye artırımlarında, tescil ile oluşur (TTK m.354-355, 455-456, 486/2).

Senede Bağlanmasının Etkisi

Payın senede bağlanması, paya bağlı haklar ve borçlarda kural olarak bir değişik- liğe yol açmaz fakat senede bağlanmış payların tedavül yeteneği daha yüksektir.

Senede bağlanmamış (çıplak) paylar da her tür (satış, rehin, intifa, haciz, önalım, alım, geri alım gibi) işlemlere konu olabilir fakat senede bağlanmış olup olmaması, paya ilişkin işlemlerin şekli yönünden farklılık yaratabilir. Örneğin, bedeli tamamen ödenmiş olan çıplak payın devri, alacağın temliki hükümlerine (yazılı şekle) tabidir fakat senede bağlı payların devri, senedin türüne göre değişir.

Payın Bölünmezliği İlkesi

Uyarınca payın sağladığı haklar bir bütün olup bu haklar ayrı kişilerce kullanıla- maz. Bir payın birden çok maliki varsa, bu hâlde de müşterek temsilci aracılığıyla hakların kullanılması gerekir. İtibari değerlerini değiştirmek suretiyle payların bölünmesi veya birleştirilmesi için de anasözleşme değişikliği ve ayrıca birleştir- mede, her pay sahibinin rızası gerekir (TTK m.477).

Devir Serbestliği İlkesi

Gereğince, senede bağlanmış olsun olmasın, paylar devredilebilir. Kollektif, ko- mandit ve limited ortaklıklardan farklı olarak, anonim ortaklıklarda pay devri için diğer ortakların rızası gerekmez. Fakat devir serbestliği kuralı, nama yazılı hisse senetleri yönünden istisnaya uğramaktadır (bkz. TTK m. 490 vd.). Devir serbestliği ilkesi ve istisnaları ile devir şekilleri konusu ilerde ayrıca anlatılacaktır.