COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ UYGULAMALARI I Dersi Veri Görüntüleme ve Harita Çıktı Hazırlama Fonksiyonları soru detayı:

CEVAP:

Symbology, vektör verilerin veritabanında yer alan bilgilere göre farklı fonksiyonlar kullanılarak (Unique Value, Unique Value Many Filed, Graduated Colors, Graduated Symbols vb.) tematik haritalama işlemlerini gerçekleştirebileceğiniz önemli bir veri görüntüleme fonksiyonudur.
Layer Properties penceresinde yer alan Symbology fonksiyonu altında hem sayısal (numeric) hem de sayısal olmayan sözel bilgilere göre tematik haritalama yapabileceğiniz sınıflandırma fonksiyonları yer almaktadır. Unique Value sınıflandırma fonksiyonu ile farklı objelerin sahip olduğu hem sayısal hem de sayısal olmayan sözel bilgileri aynı semboloji ile temsil edebileceğiniz, aynı zamanda Unique Value Many Filed sınıflandırma fonksiyonu ile birden fazla field’da yer alan aynı bilgileri taşıyan objeleri aynı semboloji ile görüntüleyebileceğiniz fonksiyonları içerir. Örneğin bir toprak haritasında yer alan toprak sınıfları veya bir arazi kullanım veri setinde yer alan arazi kullanım bilgilerini, Dünya Ülkeler katmanında yer alan ülke isimlerini, Yol katmanının veritabanında yer alan Yol Tiplerini Unique Value fonksiyonunu kullanarak farklı tematik haritalar üretebilirsiniz.
Sayısal değerlerin sınıflandırılmasında (Demografik veriler, tarımsal göstergeler, alan, uzunluk vb.) Poligon özellik tipine sahip veriler için Graduated Colors sınıflandırma fonksiyonunu, nokta özellik tipine sahip veriler için ise Graduated Symbols sınıflandırma fonksiyonunu kullanabilirsiniz. Vektör verilerin veritabanında yer alan sayısal değerlerin bir başka gösterimi ise grafiksel gösterim şekilleridir. Birden fazla field’da yer alan sayısal değerlerin gösterimini Bar, Pie ve Stacked fonksiyonlarını kullanarak gerçekleştirebilirsiniz.
Table Of Contents penceresinde listelenen ve Single Semboloji ile temsil edilecek olan Göller katmanının sembolojisini mouse’un sol tuşu ile seçiniz. Aktif hâle gelen Symbol Selector penceresinde yer alan Lake sembolünü seçiniz ve OK butonuna basınız. Aynı iş- lemi Nehirler için de gerçekleştiriniz ve Symbol Selector penceresinde River sembolojisini seçerek ve OK butonuna basınız.
Karayolları üzerinde mouse’un sağ tuşuna basarak Layer Properties fonksiyonunu seçiniz. Aktif hâle gelen Layer Properties penceresinde Symbology fonksiyonunu seçiniz. Show > Categories altında yer alan Unique Values fonksiyonunu mouse ile seçiniz. Value field’ına TIPI Field’ını set ediniz. Add All Value butonuna basınız. All other Value çekini kaldırınız. Label altında yer alan TIPI field’ında listelenen 2 değerini Otoyol olarak 4 değerini Devlet Yolu olarak set ediniz. Symbol altında listelenen 2 değerinin sembolojisini mouse ile çift klik yaparak aktif hâle gelen Symbol Selector penceresinde Expressway sembolünü seçerek set ediniz ve OK butonuna basınız.
Symbol altında listelenen 4 değerinin sembolojisini mouse ile çift klik yaparak aktif hâle gelen Symbol Selector penceresinde Major Road sembolünü seçerek set ediniz ve OK butonuna basınız. Layer Properties penceresinde Tamam butonuna basarak işlemi sonlandırınız.
Turkiye_Nufus verisi üzerinde mouse’un sağ tuşuna basarak Layer Properties fonksiyonunu seçiniz. Aktif hâle gelen Layer Properties penceresinde Symbology fonksiyonunu seçiniz. Show > Quantities altında yer alan Graduated Colors fonksiyonunu mouse ile seçiniz. Value Field’ına Nuf_2012 field’ını set ediniz. Tamam butonuna basarak işlemi sonlandırınız.
Turkiye_Nufus katmanının veritabanında yer alan 2012 yılı nüfus değerleri sistemde otomatik olarak 5 grupta sınıflandırılmış oldu. Classify fonksiyonunu seçerek aktif hâle gelen Classification penceresinden sınıflandırma metodlarından seçim yapabilir veya Break Values bölümünde sınıf aralıklarını sizler set ederek belirleyebilirsiniz. Ayrıca Color Ramp bölümünden istediğiniz bir semboloji seçebilirsiniz. Turkiye_Nufus üzerinde mouse’un sağ tuşuna basarak Layer Properties fonksiyonu- nu seçiniz. Aktif hâle gelen Layer Properties penceresinde Display fonksiyonunu seçiniz. Transparent değerini %50 olarak set ediniz ve Tamam butonuna basınız. ArcMap arayüzünde sembolojilerini belirlediğiniz verileri Data View’da inceleyiniz. Tools Bar’da yer alan Zoom In ve Pan fonksiyonlarını kullanarak verileri detayda görüntüleyiniz.
Turkiye_Nufus katmanının veritabanında farklı field’larda farklı yıllara ait nüfus bilgileri yer almaktadır. Farklı bir yıla ait Nüfus Dağılım haritasını görüntülemek için Turkiye Nufus verisini Layers Data Frame’inde yeni bir isim ile kopyalamanız gerekecektir.
Bunun için Table Of Contents penceresinde yer alan Turkiye_Nufus katmanı üzerinde mouse’un sağ tuşuna basınız. Aktif hâle gelen pencereden Copy fonksiyonunu seçiniz. Table of Contents penceresinde yer alan Layers Frame üzerinde mouse’un sağ tuşuna basarak aktif hâle gelen Paste Layer(s) fonksiyonunu seçiniz.
Table of Contents penceresinde Turkiye_Nüfus verisi 2 katman ile temsil edilmektedir. Katmanlardan birinin ismini Layer Properties > General fonksiyonunu aktif hâle getirerek Türkiye Nüfus (2012) olarak set ediniz. Diğer katmanın ismini
Turkiye Nufus (2007) olarak set ediniz. Turkiye Nüfus (2007) verisi üzerinde mouse’un sağ tuşuna basarak Layer Properties fonksiyonunu seçiniz. Aktif hâle gelen Layer Properties penceresinde Symbology fonk- siyonunu seçiniz. Show > Quantities altında yer alan Graduated Colors fonksiyonunu mouse ile seçiniz. Value field’ına Nuf_2007 Field’ını set ediniz. Tamam butonuna basarak işlemi sonlandırınız. Data View’da görüntülenen 2012 ve 2007 yıllarına ait Türkiye Nüfus dağılım haritalarını inceleyiniz.
Table Of Contents penceresinde yer alan İl Merkezleri verisi üzerinde mouse’un sağ tuşuna basarak Layer Properties fonksiyonunu seçiniz. Aktif hâle gelen Layer Properties penceresinde Symbology fonksiyonunu se- çiniz. Show > Quantities altında yer alan Graduated Symbols fonksiyonunu mouse ile seçiniz. Value Field’ına Nufus_2013 Field’ını set ediniz. Template altında yer alan semboloji butonuna basınız. Circle 1 sembolojini seçiniz. Color bölümünden kırmızı rengi set ediniz. İl merkezlerinin 2013 yılına ait nüfus bilgileri otomatik olarak 5 grupta sınıflandırılmış oldu. Sınıf aralığını arttırabilirsiniz. Symbol size bölümünden başlangıç ve bitiş değerleri değiştirilebilir.
ArcMap arayüzünde sembolojilerini belirlediğiniz verileri Data View’da inceleyiniz. Tools Bar’da yer alan Zoom In ve Pan fonksiyonlarını kullanarak verileri detayda görüntüleyiniz.
Table Of Contents penceresinde yer alan Yükseklik raster verisi üzerinde mouse’un sağ tuşuna basarak Layer Properties fonksiyonunu seçiniz. Aktif hâle gelen Layer Properties penceresinde Symbology fonksiyonunu seçiniz. Color Ramp bölümünden yükseklik değerlerini temsil edecek bir renk grubunu seçiniz. Display Background Value çekini atınız. As fonksiyonunu seçerek denizler için mavi bir renk set ediniz.
Layer Properties > Display fonksiyonu altında yer alan Transparency değerin: %50 olarak set ediniz. Tamam butonuna basarak işlemi sonlandırınız. ArcMap arayüzünde sembolojilerini belirlediğiniz verileri Data View’da inceleyiniz. Tools Bar’da yer alan Zoom In ve Pan fonksiyonlarını kullanarak verileri detayda görün- tüleyiniz.