İLKÇAĞ FELSEFESİ Dersi Sistematik Dönem II: Aristoteles soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

Aristoteles’in katharsis kelimesini ne anlamda kullandığına ilişkin getirilen yorumlar nelerdir?


CEVAP:

Antik Yunan’da tıp alanında (sindirim yollarının arınması) ve dini pratikte (saliklerin geçirmeleri gereken arınma merhaleleri olarak) kullanılan bu kelimeyi Aristoteles’in ne anlamda kullandığı üzerine getirilen yorumları şöyle tasnif edebiliriz:

• Didaktik. Yani tragedya bize kötü örnekler göstermek suretiyle aşırı duygulanmaların yol açtığı eylemlerin sonuçları hakkında ahlaki bir ders vermektedir.

• Etik. Yani sahnede tragedya izlemek iyi bir ahlaki karakter oluşturmamıza yol açacak duygusal davranışlara sebep olur.

• Terapötik. Yani tragedya sağlıklı bir biçimde duygusal boşalmalara imkân tanır. Görüldüğü üzere bu izah tamamen tıbbi bir yorumdan oluşmaktadır.

• Entelektüel. Yani tragedya temsil edilen hadisenin izleyici tarafından sağlıklı bir biçimde anlaşılmasına imkân tanır. Bu yorumcular katharsis ile entelektüel arınmanın kastedildiği görüşündedirler.

• Dramatik. Yani tragedya temsil ettiği hadiseleri öyle bir biçimde düzenler ki bu olayların lanetli ya da başka bir biçimde söyleyecek olursak ahlaken iğrenç olduğuna dair izleyicide var olan duyguları gidermek suretiyle arınma sağlar.