FELSEFE Dersi METAFİZİK soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

Aristoteles'in metafiziğe bakışını açıklayınız.


CEVAP:

Metafiziğin felsefenin en temel disiplini veya dalı olduğu iddiasını doğrulayan başka bir olgu da, metafizik terimini bile kendisine borçlu olduğumuz Aristoteles’in onu “ilk felsefe” olarak nitelemiş olmasıdır. Gerçekten de varlığa ilişkin araştırmalarıyla metafiziğin sonraki gelişimini büyük ölçüde belirlediği gibi, metafiziğe yönelik tepkilerin de bir anlamda kaynağında bulunan Aristoteles, aynı zamanda bu alanın ilk ve en temel eserini kaleme almıştı. O, filozofun her şeyden önce doğal dünyadaki varlıkların özünü, hareket halindeki töz ya da maddenin özelliklerini araştırmak gibi bir görevi olduğu kanaatindeydi. Aristoteles’e göre, filozof ikinci olarak da var olan her şey için geçerli olan hakikatleri, bütün varlıkların tabi olduğu genel ilkeleri, “varlığın varlık olmak bakımından” karakteristiklerini gözler önüne sermek ve şeylerin en gerçeği olan varlığın doğasını incelemek durumundaydı. Bu araştırmalardan birincisi, açıktır ki duyu yoluyla gözlemlenen somut varlıkların daha az genel bir bilimi olarak fizik biliminin kapsamı içinde kalır. Aristoteles fiziğe, zamanında bilim ile felsefe arasında bir ayrım bulunmadığı için, “ikinci felsefe” adını vermişti. İkinci araştırma türü ise, duyulara alabildiğine uzak, bu yüzden ancak akıl yoluyla kavranabilir soyut konuların ve genel olarak varlığın bilimi anlamında (Yunanca “to on” var olan, “logos” da bilim anlamına geldiğine göre) ontolojiye tekabül etmekteydi. Aristoteles, bu ikinci bilime de “ilk felsefe” adını vermişti. Başka bilim ve sanatlarla ilgili olarak da yazmış olduğu gibi, söz konusu iki disiplin üzerine de iki ayrı kitap kaleme alan Aristoteles’in yazma eserleri, onun ölümünden sonra kaybolmuştu. Bu eserler sonradan öğrencilerinden biri olan Rodoslu Andronikos  arafından gün ışığına çıkartılıp tasnif edildi. O, “ilk felsefe”yle ilgili eserine bir ad bulmaya çalışırken ona üstadın “ikinci felsefe”ye ayrılmış kitabı olarak Fizik’ten sonra gelen eser anlamına gelecek şekilde Metafizik (meta ta phusika) adını verdi. Bileşik sözcükteki meta ön eki, Yunancada sonra ya da ötesi anlamına geliyordu.