İKTİSAT TARİHİ Dersi MODERN ZAMANLAR ÖNCESİNDE ASYA, AFRİKA VE AMERİKA'DA TOPLUM VE EKONOMİ soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

Asya yönetim modellerini açıklamak için Avrupalı tarihçileri tarafından ortaya atılan Doğu Despotluğu kavramını açıklayınız. 


CEVAP:

Asya toplumları, bazı Avrupalı tarihçiler ve toplumbilimciler tarafından toprakta özel mülkiyetin bulunmadığı, rasyonel pazar organizasyonundan ve bürokratik yönetim şekillerinden yoksun, değişme dinamiği olmayan, tarih dışı toplumlar olarak nitelendirilmiştir. Ayrıca Doğu devletlerinde tarım için vazgeçilmez olan sulama sistemlerini kontrol eden yöneticilerin toplumu tam bir baskı altına alarak kişisel teşebbüsün ve temsili kurumların gelişmesine izin vermedikleri ileri sürülmüştür. “Doğu despotluğu” olarak ifade edilen ve sosyo-ekonomik gelişmeyi engellemekle suçlanan bu yönetim modeli, modern zamanlarla birlikte Avrupa’nın Asya toplumları üzerinde kurmaya çalıştığı hegemonyanın önemli bir meşrûiyet gerekçesi olarak geniş ölçüde kullanılmıştır. Oysa uzak mesafeli ticarete dayalı ticari bir kapitalizmin tüm özelliklerinin Avrupa’dan çok önceleri ortaya çıktığını bildiğimiz Asya, modern zamanlara kadar dünyanın ekonomik açıdan en gelişmiş ve en uygar bölgesiydi.