CEVAP: Romanda, Almanlarla iktisadi ve teknolojik yardımlaşmanın boyutları Alaman Ziya aracılığıyla anlatılmaktadır. II. Abdülhamit döneminde Osmanlı İmparatorluğunun neredeyse bütün ticari ilişkileri Almanya ile kurulmaktadır. Attilâ İlhan burada, bir bakıma, I. Dünya Savaşının nedenlerini bir başka noktada açıklamakta, asıl fırtınanın İngiltere, Fransa gibi ülkelerle Almanya arasında koptuğunu, Osmanlı’nın paylaşılması noktasında yaşandığını sezdirmektedir.