KAMU ÖZEL KESİM YAPISI VE İLİŞKİLERİ Dersi ULUSLARARASI KURULUŞLAR VE YABANCI TEMSİLCİLİKLER soru detayı:
SORU:
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne başvurabilmek için gerekli olan koşullar nelerdir?
CEVAP:
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne başvurabilmek için bazı koşullar aranır. Söz konusu koşulları aşağıdaki gibi belirleyebiliriz:
• Başvuran kişi veya kurumun Avrupa Konseyi’ne üye devletlerden herhangi birinin
vatandaşı olması veya şikâyet ettiği ihlâlin konseye üye devletlerden birinin yetki
alanında gerçekleşmiş olması gerekir.
• Başvuran kişi gerçek veya tüzel kişi (şahıs, şirket, dernek, vb.) olabilir.
• Şikâyet edilen konunun kişisel ve doğrudan mağduru olmak gerekir. Haksız olduğu
düşünülen bir kanun veya genel bir işlemden dolayı şikâyette bulunulamaz. Yani
şikâyet konusunun bireysel haklarla ilgili olması gerekir.
• Dava konusunun ulusal yargı organlarında karara bağlanmış olması (iç hukuk yollarının tüketilmesi) gerekir.
• Sözleşmeye aykırılıklar veya Sözleşme ihlâllerini ulusal başvuru yolları çerçevesinde, somut bir şekilde ileri sürmek gerekir.
• Başvuru yapabilmek için, ulusal yargı organlarının vermiş olduğu kesin hükümden
(genellikle, en üst yargı organı kararı) itibaren altı ay içerisinde başvurmak gerekir.
Altı aylık sürenin dolmasından sonra başvuru mahkeme tarafından kabul edilmez.
• Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ni ihlâl ettiğini düşünülen konseye üye bir ya da
birden fazla devlet aleyhine başvuruda bulunulabilir.
• Şikâyet edilen işlem ya da eylemler, konseye üye devlet ya da devletlerin kamu otoritelerince gerçekleştirilmiş olmalıdır (örneğin, bir mahkeme ya da bir kamu kurumu).
• Davanın kamu kurumuna karşı açılması gerekir (mahkeme, gerçek kişilere veya
ticarî şirketler gibi özel kuruluşlara karşı yapılan şikâyetlere bakmamaktadır).
• Dava konusunun Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nde belirtilen haklarla ilgili olması gerekir.