RADYO VE TELEVİZYONDA PROGRAM YAPIMI Dersi Görsel ve İşitsel Anlatım Öğeleri soru detayı:
SORU:
Aydınlatmanın işlevleri nelerdir?
CEVAP: -
Nesneleri görünür hale getirir, boyutlarını, biçimini, şeklini ve dokularını ortaya çıkarır. Işık, nesnenin özelliklerini ortaya çıkartmak için kullanılır. Bu nedenle, ışığın denetlenmesi gerekir. Aydınlatma ile nesne tümüyle görünür hale getirilebileceği gibi, boyutunun, biçiminin ve dokularının ortaya çıkarılması için aydınlatma yapılırken nesne üzerinde karanlık ve aydınlık bölgelerin oluşturulması gerekir.
-
Nesnelerin aydınlık ve karanlık alanlarını dengeli bir biçimde ortaya koyar ve nesneleri vurgular.
-
Kameranın çalışabileceği yeterli ışık seviyesini sağlar ve renkleri bozmayacak ışığı elde eder.
-
Atmosfer yaratır ve zamanı belirtir.
-
Nesneyi, çevresini, mekansal ilişkileri ve perspektifi ortaya koyar, mekana derinlik kazandırır. Işık nesnenin çevresini tanıtırken, onun boyutunu, derinliğini ve hacmini ortaya koyar. Örneğin, iyi aydınlatılmış dar bir oda olduğundan daha geniş görülebileceği gibi, geniş ancak karanlık bir mekan daha dar görünebilir. Ön ve arka plan arasında yaratılan aydınlatma farklılıkları ise mekana derinlik kazandırır.
-
Mekanın yapısını ve kişilerin psikolojik durumunu ortaya koyar. Işık ve gölgenin birleşimi mekanda değişik atmosfer yaratır. Örneğin uzun gölgeler akşamüzeri bir zamanı tanımlarken, sessizliği ve dingin bir atmosferi sunar. Sert aydınlatma ise, gündüz aydınlatmasını belirler ve görüntüye di- namik ve canlı bir nitelik kazandırır.
-
Dikkati yönlendirir. Belirli bir nesne ya da mekanın belirli bir bölümü üzerine dikkatin yönlendirilmesi, ancak, nokta ışık kaynakları kullanılarak gerçekleştirilir. Belirli bir alan aydınlatılırken çevresi karanlıkta bırakılarak işlem gerçekleştirilir.
-
Görsel sürekliliği sağlar. Arka arkaya gelen görüntülerde mekan aydınlatma- sının birbirine yakın olması gerekir. Aynı mekanda çekilen görüntüler ara- sında aydınlatma farklılıkları görsel sürekliliğin bozulmasına neden olur.
-
Nesneleri görünür hale getirir, boyutlarını, biçimini, şeklini ve dokularını ortaya çıkarır. Işık, nesnenin özelliklerini ortaya çıkartmak için kullanılır. Bu nedenle, ışığın denetlenmesi gerekir. Aydınlatma ile nesne tümüyle görünür hale getirilebileceği gibi, boyutunun, biçiminin ve dokularının ortaya çıkarılması için aydınlatma yapılırken nesne üzerinde karanlık ve aydınlık bölgelerin oluşturulması gerekir.
-
Nesnelerin aydınlık ve karanlık alanlarını dengeli bir biçimde ortaya koyar ve nesneleri vurgular.
-
Kameranın çalışabileceği yeterli ışık seviyesini sağlar ve renkleri bozmayacak ışığı elde eder.
-
Atmosfer yaratır ve zamanı belirtir.
-
Nesneyi, çevresini, mekansal ilişkileri ve perspektifi ortaya koyar, mekana derinlik kazandırır. Işık nesnenin çevresini tanıtırken, onun boyutunu, derinliğini ve hacmini ortaya koyar. Örneğin, iyi aydınlatılmış dar bir oda olduğundan daha geniş görülebileceği gibi, geniş ancak karanlık bir mekan daha dar görünebilir. Ön ve arka plan arasında yaratılan aydınlatma farklılıkları ise mekana derinlik kazandırır.
-
Mekanın yapısını ve kişilerin psikolojik durumunu ortaya koyar. Işık ve gölgenin birleşimi mekanda değişik atmosfer yaratır. Örneğin uzun gölgeler akşamüzeri bir zamanı tanımlarken, sessizliği ve dingin bir atmosferi sunar. Sert aydınlatma ise, gündüz aydınlatmasını belirler ve görüntüye di- namik ve canlı bir nitelik kazandırır.
-
Dikkati yönlendirir. Belirli bir nesne ya da mekanın belirli bir bölümü üzerine dikkatin yönlendirilmesi, ancak, nokta ışık kaynakları kullanılarak gerçekleştirilir. Belirli bir alan aydınlatılırken çevresi karanlıkta bırakılarak işlem gerçekleştirilir.
-
Görsel sürekliliği sağlar. Arka arkaya gelen görüntülerde mekan aydınlatma- sının birbirine yakın olması gerekir. Aynı mekanda çekilen görüntüler ara- sında aydınlatma farklılıkları görsel sürekliliğin bozulmasına neden olur.