SORU: Aynı uç gerilimini elde etmek için endüktif ve kapasitif durumlarda endükelenen gerilim değerlerinin özellikleri nelerdir?
CEVAP: • Endüktif yüklü generatör: Gerilim fazör diyagramına göre, Ef, V’den büyüktür. O halde endüklediğimiz gerilimi uç geriliminden büyük olacak şekilde uyarma akımını ayarlamalıyız. Bu durumda generatör aşırı uyaramada çalışıyor denir. Kapasitif yüklü generatör: Ef, V’den küçüktür. Endükelenen gerilim değeri uç geriliminden küçüktür. Bunu sağlayabilmek için uyarma akımı normal uyaram değerinden küçük olmalıdır. Bu durumda generatör zayıf uyaramada çalışıyor denir. • Endüktif yüklü motor: Motor çalışmaya ait fazör diyagramlarından endüktif yüklü çalışmaya karşılık gelen fazör diyagramına bakalım. Motorda endüklenen zıt emk değeri Ef, V’den küçüktür. Bu durum makinaya fazla uyarma yapmadığımız anlamına gelir. Yani motor zayıf uyarma ile çalıştırılırsa, bağlı olduğu şebekeden reaktif güç alacaktır. Bu çalışma bir bobine eşdeğerdir. • Kapasitif yüklü motor: Kapasitif çalışmada ise durum endüktif çalışmanın tersidir. Motor aşırı uyarmada çalıştırılır ise, bağlı olduğu şebekeye reaktif güç verecektir. Bu çalışma bir kondansatöre eşdeğerdir.
