BAHÇE TARIMI I Dersi BAHÇE BİTKİLERİNİN ÖNEMİ soru detayı:
SORU:
Bahçe bitkilerinin hammadde açısından önemi nedir? Açıklayınız.
CEVAP:
Ülkemizde üretilen yaş meyve ve sebze sektörü, tarımsal sanayi için büyük miktarlarda hammadde kaynağı konumundadır. Üretilen bu işlenmiş meyve ve sebze gerek yurt içi tüketim gerekse ihracat açısından ülkemiz ekonomisine yüksek miktarlarda katma değer sağlamaktadır. Meyve ve sebze işleme sanayi çeşitli alt sanayi dallarından oluşmaktadır. Bunlar, meyve suyu sanayi, konserve meyve-sebze sanayi, dondurulmuş meyve-sebze sanayi ve sebze kurutma sanayi dallarıdır. Bu işleme şekilleri ile toplam meyve ve sebzenin ancak %15’i işlenmektedir. Türkiye’de meyve suyuna işlenen başlıca meyveler; elma, kayısı (zerdali dahil), şeftali, vişne, portakal, üzüm ve nar, sebzelerde ise domatestir. Meyve suyuna işlenen meyve miktarları 2000 yılında 433.000 ton iken, 2010 yılında ise 823.000 tondur. Ülkemizde konserve işleme sanayi ağırlıklı olarak bezelye, fasulye, bamya ve karışık sebze işlemektedir. Üretilmekte olan başlıca meyve konserveleri ise turunçgiller, kiraz-vişne, şeftali ve kayısıdır. Turşu grubu içinde en önemli ürün kornişon turşusudur ve dış ticaretimizde önemli bir yere sahiptir. Konserve sanayinde 2005 yılında 310 bin ton meyve-sebze konservesi üretilirken, 220 bin ton zeytin salamurası üretilmiştir. Dondurulmuş meyve sebze sanayinde işlenen başlıca ürünler sebzelerden patates, yeşil ve kırmızı biber, domates, pırasa, bezelye ve fasulye, meyvelerden ise çilek, vişne, kiraz, erik ve kayısıdır. Türkiye’de 2005 yılında 150 bin ton dondurulmuş meyve ve sebze üretilmiştir. Kuru meyveler geleneksel ihraç ürünlerimizin başında gelmektedir. Başlıca kurutularak işlenen meyveler incir, kayısı ve üzümdür. Ülkemizde 2006 yılında 60.393 ton kuru incir, 90.000 ton kuru kayısı üretilmiştir. Kuru üzümde ise 2008 yılında 300.000 tonluk üretim gerçekleştirilmiştir. Üretilen bu kuru meyvelerin büyük bir oranı ihraç edilmektedir. Ülkemizde kurutulmuş sebze üretiminin Ege Bölgesinde yoğunlaştığı görülmektedir. Üretimi gerçekleştirilen kurutulmuş sebzelerin başında domates, mantar, pırasa, havuç, patates, sarımsak, karnabahar, kabak ve bamya gelmektedir. Ülkemizde 2005 yılında 20 bin ton kurutulmuş sebze üretilmiştir. Bu işleme sanayilerinin yanında hammaddesi zeytin olan zeytinyağı sanayinde 2007-2008 döneminde 160 bin ton zeytinyağı üretilmiştir. Yine hammaddesi domates olan salça üretiminde ise 2005 yılında ülkemizde 265.000 ton domates salçası üretilmiştir.