LOJİSTİK PLANLAMA VE MODELLEME Dersi Lojistik Yönetiminde Karşılaşılan Eniyileme Problemleri ve Modellemenin Önemi soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

Bir depo tasarlanırken ortaya ne gibi karar problemleri çıkar?


CEVAP:

Bir depo tasarlanırken ortaya çıkan karar problemleri şöyle verilebilir: 1. Depo yerinin coğrafi olarak belirlenmesi: Ülke genelinde depo açılacaksa coğrafi olarak depo yerinin seçimi veya fabrika sahası içinde deponun konumunun belirlenmesi önemli bir karar verme problemidir. 2. Depodaki, ürün kabul, saklama ve sevk alanlarının büyüklüklerinin belirlenmesi: Bunun için depolanacak ürünlerin geliş sıklıkları ve geliş miktarlarının iyi analiz edilmiş olması gerekir. Buradaki eniyileme problemi depoyu gereksiz yere büyük yapmayacak ama yakın gelecekteki ihtiyaçlara da cevap verecek şekilde tasarlamaktır. 3. Saklama bölgesinde ürün yerleştirme şeklinin belirlenmesi: Ürünler yığınlar hâlinde, kafes raf şeklinde yapılan hücrelerde veya çekmece diye tabir edilen küçük saklama hacimlerinde saklanabilir. Saklanacak ürün boyutuna ve ağırlığına göre hangi türden ne kadar alan ayrılması gerektiği ve örneğin kafes raf sistemi yapılacaksa kullanılacak malzemenin seçilmesi gibi kararlar buradaki eniyileme problemleridir. Saklanacak ürünlerin sıvı, gaz ya da tehlikeli madde olması hâlinde zaten özel depolama ortamlarının tasarlanması gerekir. 4. Depo içi taşımalarda kullanılacak elleçleme sisteminin tasarımı: Kullanılacak sistem, görevli eleman kullanma, çatallı taşıyıcı kullanma, taşıyıcı bant kullanma, otomatik yönlendirilmiş araç (AGV) kullanma, taşıyıcı robot sistemi (AS/RS) kullanma veya bunların bir kaçını bir arada kullanma şeklinde olabilir. Dolayısıyla hangi sistem veya sistemlerin nasıl kurulması gerektiğinin belirlenmesi gerekir. Buradaki eniyileme problemi kullanılacak sistemlerin çalışma hızlarının ve taşıma şeklinin belirlenmesidir. 5. Ürün tanıma ve adresleme sisteminin tasarlanması: Ürünlerin depoya giriş ve çıkışlarında kayıtlarını kolayca yapabilmek ve doğru yere bir defada yerleştirmek için ürünlere kod verilir. Hızlı işlem yapabilmek için de bir ürün tanıma sisteminin kullanılması gerekir. Tanıma sistemi barkod veya RFID (Radyo sinyali ile tanıma) temelli olabilir. Buradaki eniyileme problemi ürünü doğru adrese koymayı başaracak sistemi kurma ve alma koyma açısından çok işlem gören ürünlerin kapılara yakın yerlere konumlandırılarak gereksiz taşımalardan ve depo içi gereksiz hareketlerden kaçınılmasını sağlamaktır. Bu nedenle doğru kodlama ve adresleme çok önemlidir. 6. Depo niteliklerinin belirlenmesi: Saklanacak ürünün özeliklerine bağlı olarak deponun sıcaklık, ışık, nem, titreşim, basınç vb. gibi taşıması gereken özel iklimlendirme ve çevre koşullarının belirlenmesidir. Buradaki eniyileme problemi gerekli sıcaklık, nem gibi değerleri sağlayacak uygun sistem özelliklerinin belirlenmesidir. 7. Çalışacak kişi sayısının belirlenmesi: Yeterli sayıda işgörenin olması ve fazlasının çalıştırılmamasını sağlamak için yapılır. Bu kolay gibi görünse de özellikle mevsimsel etkilerin olduğu durumlarda yani mevsimlere bağlı olarak iş yükünde artış ve azalışların olduğu bir durumda çalışacak işgören sayısının da dinamik olması tercih edilir. Bu durumda ne zaman kaç kişiyle çalışılması gerektiğinin belirlenmesi bir eniyileme problemi olur. 8. Güvenlik sistemlerinin tasarlanması: Saklanacak ürünlerin güvenliğinin sağlanması içindir. Burada da çevresel risklere (hırsızlık, doğal afet vb.) alınacak önlemler belirlenir.