EKOLOJİ VE ÇEVRE BİLGİSİ Dersi Bitki-Toprak-Su İlişkileri soru detayı:
SORU:
Bitkiler besin elementlerini nereden alırlar?
CEVAP:
Besin elementleri toprağın katı, sıvı (toprak çözeltisi) ve gaz kısımlarında bulunur. Toprağın katı kısmı bitkiler için gerekli olan besin elementlerinin ana kaynağıdır. Katı kısmın inorganik (organik olmayan) parçacıkları potasyum, sodyum, kalsiyum, magnezyum, demir, mangan, çinko ve kobalt gibi katyonları içerir. Topraktaki katı kısmın organik parçacıklarını ise başta azot olmak üzere fosfor ve kükürt oluşturur. Bitkiler toprağın katı kısmında bulunan besin elementlerini sıvı ve gaz faza göre daha zor alırlar.
Toprağın sıvı kısmı, toprak çözeltisi olarak adlandırılır. Bir diğer ifade ile toprak çözeltisi içerisinde çözünmüş şekilde madde içeren toprak suyu” olarak da tanımlanabilir. Toprak çözeltisi, besin elementlerini iyonlar şeklinde içerir. Toprak çözeltisi, katı kısım ile denge halindedir, toprak çözeltisinin madde miktarının azalması durumunda katı kısımdan buraya madde geçişi olur. Mikroorganizma faaliyetlerinin de toprak çözeltisinin içeriğinde etkisi vardır. Yağmur toprak çözeltisinin su miktarını arttırırken evatranspirasyon ise toprak çözeltisindeki madde miktarının arttırır. Bitkiler toprak çözeltisinde çözünmüş olan besin elementlerini katı ve gaz faza oranla daha kolay alırlar.