YÖRESEL MUTFAKLAR Dersi Akdeniz Bölgesi’nin Yöresel Mutfağı soru detayı:
SORU:
Bölgeye özel yiyecekler nelerdir?
CEVAP:
Çorbalar: Adana’da; dul avrat, mahluta,
mercimek, davşik, bulgur (lepe), yüksük, börek, tatar,
nebelyalı köfte, analı-kızlı çorbası; Antakya’da yoğurt aşı,
yoğurtlu çorba, ekşi aşı, aya köfteli çorba, malhıta çorbası,
kelle; Antalya’da tarhana, pirinç, işkembe, kelle-paça,
kulaklı, arabaşı çorbası; Burdur’da pirinçli çorba, tarhana,
işkembe, sülük, övmek, arabaşı çorbası; Isparta’da
bulamaç (peynirli, kıymalı, soğanlı, bulgurlu, pastırmalı)
çorbası, pirinç, sakala sarkan, top tarhana, ovma tarhana,
toyga, hamur çorbası; İçel’de mercimek, tavuk, işkembe,
börek ve paça çorbası, yoğurtlu, sütlü ve analı-kızlı çorba;
Kahramanmaraş’ta tarhana çorbası (sade, pancarlı,
şalgamlı), ekşili çorba (pancarlı, patlıcanlı, pirpirimli),
tavuklu şehriye, kelle-paça, pirinç, toyga çorbası;
Osmaniye’de tirşik, toyga, yüksük, çakıldaklı, tarhana vb.
çorbalar yapılmaktadır.
Etler, Kümes ve Av Hayvanları, Deniz Ürünleri ve
Köreler: Adana’da Adana kebabı, tike, ciğer, şiş ve cartlak
kebabı, yoğurtlu kebap, bumbar, karın dolması, kö eli
yahni, tahta balık, pilaki; Antakya’da Arap, tepsi ve kağıt
kebabı, belen tavası, eğe, bumbar, mortadilla, tuzda tavuk,
tepsi balığı, yılan balığı; Antalya’da kızartma (düğün eti),
tas, testi, tepsi ve yörük kebabı, sulu kızartma, patatesli
tavuk, pilaki, teretorlu balık; Burdur’da çekme, kazan eti,
testi kebabı, yoğurtlu yahni, saç kavurma, Burdur şiş
kebabı, tava ve fırında balık; Isparta’da bütümet, çömlek
ve tas kebabı, güveç, patatesli et, yoğurtlu et, pişi köfte,
soğanlı et, tavşan yahnisi, keklik kızartması, sazan
kızartması, kapama, balık dolması, tuzda balık, sazan
yahnisi; İçel’de kebap, kaburga dolması, tas kebabı,
işkembe dolması, bumbar, Kahramanmaraş’ta ekşili et
sulusu, yoğurtlu kebap, tas, Maraş ve patlıcan kebabı,
ekşili balık kö esi; Osmaniye’de Adana kebap, kaburga ve
tavuk dolması, ciğer kavurma, zorkun tava, yahni,
patlıcanlı parmak kebabı yapılmaktadır. Köftelerden;
Adana, Antalya, İçel, Kahramanmaraş ve Osmaniye’de çiğ
köfte, içli (oruk) köfte, Adana, Antalya ve İçel’de sini
köfte, İçel ve Kahramanmaraş’ta patatesli köfteler,
Kahramanmaraş’ta ekşili keklik köftesi, ekşili- sömeleksulu
yağlı-yoğurtlu köfte, Adana’da tahinli-sarımsaklı
(fellah) -fıstıklı köfte, kısır, Adana, Antalya, İçel ve
Kahramanmaraş’ta mercimekli köfte, İçel’de kısır, batırık
yapılmaktadır.
Kuru baklagiller: Antalya, Burdur, Isparta ve
Osmaniye’de etli-etsiz kuru fasulye, etli nohut, dirgit
yapılmaktadır. Bölgeye özgü bir diğer kurubaklagil
yemeği mercimekli sulu aştır.
Sebzeler: Tüm bölgede etli, zeytinyağlı dolma ve sarmalar
yapılmaktadır. Adana’da ekşili kabak, kabak çintmesi,
soğanlı yahni, domates silkmesi, ıspanak baskısı, ıspanak
başı; Antakya’da şıhıl mahşi, şeh mualla, börenye,
yoğurtlama (abugannuş), etli kabak, kimyonlu biberli aş,
kabaklı-patlıcanlı-domatesli aş, öcce, kuru patlıcan dolma,
etli lahana sarma, kabak ve ıspanak boraniye, kabak
bastırma; Antalya’da kabak çiçeği dolması, domateslipatlıcanlı
cive, bayıldan (karnıyarık), yalancı bayıldan,
patlıcan yoğurtlaması, yeşil fasulye, enginar dolması,
şakşuka, bamya, kabak çintmesi, kıymalı ıspanak yemeği;
Burdur’da kıstırma, bayıldı, haşhaşlı yalancı sarma, yeşil
fasulye, bamya, yumurtalı ıspanak; Isparta’da haşhaşlı
yaprak sarması, uzun kabak, sıyırgı, yeşil fasulye, bamya,
kabak aşı, ıspanak kavurması, boraniler; İçel’de kabakpatlıcan
oturtma, babagannuş, etli kolakas, kıymalı
ıspanak; Kahramanmaraş’ta havuç dolması, patates, et
kabağı, pırasa, bamya, fasulya ve havuç sulusu, tava,
musakka, kıymalı- yumurtalı ıspanak; Osmaniye’de
nohutlu ekşili bamya, nohutlu pırasa, fırında tava, güveç
yapılır.
Yabani Otlar: Akdeniz Bölgesi’nde yabani otlar da
tüketilmektedir. Antalya, Antakya, Burdur, Isparta, İçel,
Kahramanmaraş, Osmaniye’de ebegümeci kavurması
yapılır.