ORTAÇAĞ FELSEFESİ I Dersi ROGERUS BACO, BONAVENTURA, ALBERTUS MAGNUS soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU: Bonaventura’ya göre insan ruhu nasıldır?


CEVAP: Bonaventura, insani ruhun bileşik bir yapı olduğunu dile getirirken ünlü bir Yahudi filozofu olan Ibn Gebirol’ün Fons Vitae (Hayatın Kaynağı) adlı yapıtından esinlenmiştir. Bonaventura’ya göre, eğer zihinsel (veya akılsal; zira o dönemlerde zihin veya akıl arasında şimdi olduğu gibi kesin bir ayırıma henüz gidilmemişti.) ruh sayısal olarak bütün insanlar için bir olursa, o zaman insanın hayvandan farkı kalmazdı. Her bir bireysel insanın diğerinden ayrılmasının nedeni, her bir insanı bir bireysel insan haline getiren ruhudur. Bu bakımdan, eğer bütün insanlar için sadece tek bir ruh olmuş olsaydı, bütün insanların aynı şeyleri düşünmeleri gerekirdi. Oysa, Bonaventura’ya göre, bütün insanların düşünceleri birbirinden farklıdır ve bu da her bir bireysel insanın bireysel formu olarak farklı bir ruha sahip olduğunun en açık bir kanıtıdır. Bonaventura’ya göre insani ruh sadece etkin olmamalı; bir kısmıyla da edilgin bir duruma sahip olmalıdır. Böyle bir değişim, elbette evrendeki hayatın bir yansıması, o hayata bir katılım olarak da değerlendirilebilir. Bu bakımdan, Bonaventura insani ruhu, “kendisinde varolanı, hayatı, aklı ve özgürlüğü barındıran bir form” olarak anlamayı tercih etmiştir. Bonaventura’nın bu tarz bir anlatım ile amaçladığı şey Aristotelesçi madde biçimci teorinin ruhsal madde ile değişikliği olmuştur. Bonaventura bu konuda da elbette Augustinus, İbn Gebirol ve Aleksander Haliensis’in yardımlarını görmüştür.