TOPLUMSAL TABAKALAŞMA VE EŞİTSİZLİK Dersi TOPLUMSAL EŞİTSİZLİKLER: KURAMSAL KAPSAM VE METODOLOJİK YAKLAŞIMLAR soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

Burjuva devrimleri ne anlama gelmektedir?


CEVAP:

İnsanlığın eşitlik doğrultusundaki bitimsiz yönelimi olmasaydı, ihtimal ki, eşitsizlik, temel bir toplumsal olgu ve son derece önemli bir toplumsal sorun olarak da algılanmazdı. İnsanlığın sözü edilen tarihsel yöneliminde 18. yüzyılın ikinci yarısında patlak veren Amerikan ve Fransız Devrimleri ve bu devrimlerin yol açtığı siyasal gelişmeler, ayırt edici bir yere sahiptir. Bu devrimler, 16. yüzyıldan beri iktisadi planda gelişen yeni mülk sahibi (burjuva) sınıfın kendisini bir ulus olarak örgütleyerek siyasal iktidarı fethetme hamleleri olarak da nitelenebilir. Burjuva devrimleri adı verilen bu hamleler, aristokrat sınıf temeli olmayan Amerika’da İngiliz sömürgeciliğine karşı verilen bir bağımsızlık savaşı karakteri kazanmıştır; soylu aristokratların anavatanı olan Fransa’da ise giyotin gibi araçların da devrede olduğu kanlı bir iç savaş olarak yaşanmıştır. 1776 tarihinde onaylanan Amerikan Bağımsızlık Bildirgesi, “Bütün insanların eşit yaratıldıkları; yaratıcıları tarafından onlara hayat, özgürlük ve mutluluğu arama hakkı gibi geri alınamaz bazı haklar verildiği” görüşüne yer vermiştir. 1789’da ilan edilen Fransa İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirisi’nde “insanların eşit doğduğu ve eşit yaşamaları gerektiği” vurgulanmıştır. Egemenliğin dine ve soya dayalı kaynaklarına öldürücü bir darbe indiren 1789 Fransız Devrimi ile birlikte “Eşitlik, Özgürlük, Kardeşlik” talepleri tümüyle seküler bir içeriğe bürünmüş, evrenselleşmiş ve nihayet meydan okunamaz bir meşruiyet kazanarak günümüze kadar gelmiştir.