TÜRK HALK ŞİİRİ Dersi XVIII.-XX. YÜZYILLARDA DİNÎ-TASVVUFÎ TÜRK EDEBİYATI soru detayı:
SORU:
Bursalı İsmâil Hakkı'nın tasavvuf edebiyatına nasıl katkıları olmuştur?
CEVAP:
Bursalı İsmâil Hakkı, bir şair olmaktan çok, büyük bir mutasavvıftır. O, eserlerinde daha çok tasavvufun esas temel unsuru olan vahdet-i vücûd meselesini sade bir şekilde açıklayan bir din âlimi ve arif kişidir. Bu sebeple onun eserlerinin çoğu şerh mahiyetinde olmakla beraber, bilhassa bu yorumlarının çoğu tasavvufî konuları en kolay bir şekilde halletmesi bakımından diğer meslektaşları arasında ayrı bir yere sahip bulunmaktadır. O, manzumelerinde edebî sanat göstermekten çok, tasavvufî anlayışları ifade etme gayesini gözetlemiştir. Bu cümleden olarak onun; 60 kadar Türkçe, diğerleri Arapça, bir kısmı da Farsça olmak üzere 100’den fazla eseri bulunmaktadır. O devirde Arapçanın medrese dili olmasına rağmen eserlerinin bir kısmını Türkçe olarak yazması ve bu dili imkân nispetinde sade bir üslûp ile kullanması dikkate şayandır. Belli başlı eserleri arasında; “Tefsir-i Rûhu’l-Beyân, Rûhu’l-Mesnevî, Şerh-i Hadis-i Erbain, fierh-i Muhmmediye, Şerh-i Bostan, Kitabü’l-Necat ve Divânı” vardır.