CEVAP:

Câmi‘ kelimesi Arapça’da bir araya toplayan anlamına gelir. Bu kitaplarda bütün konulardaki hadisler bir araya getirildiğinden bu isim verilmiştir. Sünenlerdeki konular aynen Câmi‘lerde de yer almakla birlikte, sünenlerde olmayan İman, yaratılış, Kur’an tefsiri, Kuran’ın faziletleri, Geçmiş Peygamberler, Sahabe’nin fazilet ve menkıbeleri, Hz. Peygamber’in hayatı, şemâili (fiziksel görünümü) gibi ilave konular yer alır. Kısacası hakkında hadis olan her konu bu kitaplarda, Kitâb adı verilen ana başlıklar ve bâb adı verilen alt başlıklar halinde yer alır.
Hicrî ikinci yüzyılda Câmi‘ türü hadis kitabı derleyen meşhur hadis âlimleri Ma‘mer b. Râşid el-Ezdî (ö.153/770), Süfyân es-Sevrî (ö.161/777), Rebî‘ b. Habîb el-Basrî (ö.170/786)), Abdullah b. Vehb (ö.197/812), Süfyân b. Uyeyne (ö.198/813)’dir.
Üçüncü asır ve sonrasında yazılan en meşhur üç Câmi‘, hadis tarihinde “sahih hadisleri toplayan iki kitap” anlamına gelen Sahîhân (????????) diye meşhur olan, Buhârî ve Müslim’in Câmi‘leri ile Ebû Îsâ Muhammed b. Îsâ et-Tirmizî’nin (ö.279/892) Câmi‘idir. Tirmizî’nin eserinin orijinal ismi elCâmi‘ olmakla birlikte Sünen’ler grubunda da zikredilir. Bu üç Câmi‘ hakkında aşağıda “ Kütüb-i sitte” başlığı altında daha geniş bilgi verilecektir.