HADİS TARİHİ VE USULÜ Dersi TEMEL HADİS KAYNAKLARI ÜZERİNE YAPILAN ÇALIŞMALAR soru detayı:
SORU:
Câmiu’l-usûl li ehâdîsi’r-Resûl hakkında ne söylenebilir?
CEVAP:
Rezîn’in hadisleri yerli yerine koymadığını düşünen Mecdüddin İbnü’l-Esîr (ö. 606/1209) onu Câmiu’l-usûl li ehâdîsi’r-Resûl adıyla yeniden düzenlemiştir. Müellif, sahâbî râvi dışında senedleri tümüyle kaldırmıştır. Hadis metinlerinin başına Sahîhayn, Muvatta, Tirmizî, Ebû Dâvûd ve Nesâî sırasıyla müelliflerin isim ve eserlerine en çok delâlet edecek harflerden seçtiği kısaltmalar konulmuştur. Müellif, hadislerin metinlerini daha çok Buhârî ve Müslim’den vermiştir. Ancak öteki kaynaklarda önemli farklılıklar varsa onu da ayrıca kaydetmiştir. Eserde çoğunlukla merfu’ ve mevkûf hadisler bulunmaktadır. Tâbiûn ve daha sonraki âlimlerin görüşleri ise nâdir olarak zikredilir. Genellikle hadisler ilgili oldukları konularda zikredilmiş ve tekrardan kaçınılmıştır. Câmiu’l-usûl li ehâdîsi’r-Resûl’de bölüm (kitab) isimleri alfabetik olarak sıralanmıştır. Müellif hadis metinlerinde geçen garîb kelimeleri açıklamıştır. Abdulkâdir el-Arnaût neşrine göre Câmiu’l-usûl’de 9523 hadis bulunmaktadır. Eser İbnü’d-Deyba’ (ö. 944/1537) tarafından Teysîru’l-vusûl ilâ Câmiu’l-usûl adıyla ihtisar edilmiştir.
Câmiu’l-usûl Kemal Sandıkçı, Teysîru’l-vusûl ise Hadis Ansiklopedisi: Kütüb-i sitte adıyla İbrahim Canan tarafından Türkçe’ye çevirilmiş ve şerh edilmiştir.