DOĞAL KAYNAKLAR VE ÇEVRE EKONOMİSİ Dersi ÇEVRE EKONOMİSİNE MAKROEKONOMİK YAKLAŞIM, ÇEVRE POLİTİKASI VE YÖNETİMİ soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU: Çifte yarar hipotezini açıklayınız.


CEVAP: Çifte yarar hipotezi mevcut vergi sisteminin dengesiz olduğu ve piyasa davranışlarını yanlış yönlendirdiği varsayımı üzerine kuruludur. Mevcut vergi sisteminde enerji ve doğal kaynaklar gerçek maliyetlerinin altında vergilendirilirken, özellikle emek ve sermaye üzerindeki vergi yükü olması gerekenin çok üzerindedir. Vergi yükünün üretim faktörleri arasındaki dağılımındaki bu dengesizlik, doğal kaynakların verimsiz kullanılmasını, israf edilmesini ve çevreye zarar verilmesini teşvik ederken, diğer yandan da yeni yatırımları ve yeni işe alımları caydırmakta, ekonomik ve çevresel refah kayıplarına neden olmaktadır. Çifte yarar hipotezi ile çevreye zarar veren ekonomik faaliyetlerin piyasa fiyatlarını, marjinal sosyal maliyetlerine eşitlemeyi amaç edinen bir çevre vergisi reformundan elde edilecek ek gelirin, gelir vergisi gibi piyasalar üzerinde saptırıcı etkileri olan bir vergi veya bir grup verginin oranlarını düşürerek veya bu vergileri ödeyenlere doğrudan gelir transfer ederek kullanılmasının, bütçenin dengelerini değiştirmeksizin çevresel ve ekonomik refah artışları sağlanacağı ileri sürülmektedir. Kısaca çevresel vergiler gelir vergileriyle ikame edilecek olursa çevresel vergilerle ilişkili iki yarar ortaya çıkacaktır. İlki, kirlilik dışsallıklarıyla ilişkili piyasa hatalarının düzelmesiyle sosyal refah düzeyi artmaktadır.