SORU: Çocuğu tanıma ve değerlendirme sürecinde dikkat edilecek noktalar nelerdir?
CEVAP: Bebeklik ve erken çocukluk dönemindeki çocuklarla birlikte çalışmalar yürüten, bu çocukların gelişimleri hakkında bilgi edinmek isteyen tüm alan uzmanların çocuğu tanıma ve değerlendirme sürecinde dikkat etmeleri gereken bazı önemli durumlar bulunmaktadır. Bunlar şu şekilde sıralanabilir: ? Çocukları tanıma ve değerlendirme sürecinde öncelikle çocukların neyi bilmedikleri ya da yapamadıklarından önce mevcut durumlarının ne olduğunun bilinmesi yani gelişimsel olarak neyi/neleri yapabildiklerinin ortaya çıkarılması önemlidir. Bu onların benlik saygılarının gelişmesi üzerinde de etki yaratacaktır. ? Çocukları tanıma ve değerlendirmede kullanılan yöntem ve teknikler çocukların yaşlarına ve gelişim düzeylerine uygun olmalıdır. Değerlendirme çocuğun tüm gelişim alanlarını değerlendirecek kapsama sahip olmalıdır. ? Gelişimin temel ilkelerinden biri her çocuğun gelişim hızının ve gelişim özelliklerinin kendine has olduğu, yani gelişimde bireysel farklılıkların önemli olduğudur. Çocuklar, aynı yaşta olsalar da farklı alanlarda farklı gelişim özelliklerine sahip olabilirler. Bu nedenle değerlendirme araçlarının çocuk merkezli olduğuna ve birden fazla gelişim alanını değerlendirebildiğine dikkat etmek gerekmektedir. ? Çocukları tanıma ve değerlendirmede anne babadan elde edilen bilgiler son derece önemlidir. Çünkü çocuğu en iyi tanıyan kişi başta annesi olmak üzere anne babası yani ailesidir. Bunun yanı sıra gerektiğinde çocukla iletişim halinde olan kardeşleri ve eğer bir kuruma devam ediyorsa öğretmeni de bilgi alınacak kişiler arasında yer alabilirler. ? Çocuğu tanıma ve değerlendirmede elde edilen bilgiler düzenli olarak kaydedilmeli ve sonuçlar gelişim destek programı ya da öğretim programının hazırlanmasında kullanılmalıdır. ? Çocukları tanıma ve değerlendirmede kullanılan araçların geçerlik ve güvenirliğinin yapılmış olmasına dikkat edilmelidir. ? Çocukların gelişim değerlendirmeleri yapılırken özellikle onların alıcı ve ifade edici dil becerilerinin mevcut durumu dikkate alınmalıdır. ? Çocukları tanıma ve değerlendirme sürecinde etik davranmak son derece önemlidir. Değerlendirmeyi yapan kişinin objektif olması, yanlılıktan uzak durması, elde ettiği özel bilgileri sadece gerekli kişilerle paylaşması, değerlendirme sırasında duygularının değerlendirme sürecine etki etmesine izin vermemesi gerekmektedir.