CEVAP:

Çoklu engelliler ile gerçekleştirilecek olan değerlendirme
bireyin bilişsel, duyusal motor, iletişimsel,
akademik ve sosyal alanlardaki performans
ve işlev düzeyine ilişkin bilgiler sağlamalıdır. Uzmanlar
bu alanlarda bireyin performansını belirleyebilmek
amacıyla genellikle şu değerlendirme
yöntem ve araçlarından yararlanmaktadırlar:
1. Gözlemler,
2. Görüşmeler,
3. Kontrol listeleri,
4. Ölçekler,
5. Beceri analizleri.

Bilişsel becerilere yönelik gerçekleştirilen değerlendirmeler
genellikle genel bilgi, hafıza, hesaplama,
muhakeme, görsel-motor koordinasyon
(yazma ve çizim gibi), sınıflama, problem çözme
(yapboz gibi) ve görsel algıyı içermektedir.

Erken duyusal motor gelişimine ilişkin değerlendirme
bebek ve küçük çocukların çevrelerindeki
nesneleri nasıl keşfettikleri ve elleri ile hareket ettikleri,
çevrelerinde olan görsel, dokunsal ve işitsel
olayları nasıl algıladıkları ve tepki verdikleri, motor
eylemleri nasıl kontrol ettikleri (Örneğin erişme
ve kavrama), yeni kavramları nasıl edindikleri ve
sosyal oyuna nasıl katıldıklarını içermektedir. Bu
becerilerin değerlendirilmesi eğitimcilerin ve terapistlerin
erken eğitim programlarında uygun amaç
ve etkinliklere karar vermelerini sağlamaktadır.

İletişim becerileri, değerlendirmede en önemli
alanlardan biri olarak karşımıza çıkmaktadır.
Çoklu yetersizliğe sahip çoğu birey konuşmanın
dışındaki alternatif iletişim şekilleriyle kendilerini
ifade etmektedir. Bu açıdan bakıldığında çocuğun
başkaları ile nasıl iletişim kurduğunun anlaşılması
uzmanlar için büyük bir öneme sahiptir. Uzmanlar
öğrencinin ortalama ifadelerini (örneğin jestleri,
kelimeleri, dokunsal işaretleri), kelime hazinesini,
anlama düzeyini, sembolleri kullanımını ve sosyal
etkileşim becerilerini incelemektedir.

Kişisel, davranışsal ve duyuşsal işlevde bulunma
becerisi; öz saygı, problem davranışlar, dikkat aralığı,
çalkantılı ruh hâli, temel rutinlerde dengesizlik
(uyku ve yemek zamanı gibi), değişim ve geçişlere
uyum sağlama gibi konularda sorun yaşandığında
değerlendirilmektedir.

Sosyal ve uyumsal becerilerin ölçülmesi ise özbakım,
oryantasyon, oyun, rutinler, giyinme, yeme,
iletişim deneyimi, serbest zaman, iş ve kişiler arası
etkileşim üzerine yoğunlaşmaktadır.