BELGE YÖNETİMİ VE OFİS UYGULAMALARI Dersi İş Sağlığı ve Güvenliği Sistemi: Belgeler ve Yaptırımlar soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

Cumhuriyet sonrasında Türkiye’de iş sağlığı ve güvenliği konusunda ne tür gelişmeler yaşanmıştır?


CEVAP:

Cumhuriyet döneminde iş kazası ve meslek hastalığı ile ilgili ilk ve en önemli düzenlemelerin 1926 tarihli Borçlar Kanunu ve 1930 tarihli Umumi Hıfzısıhha Kanunu olduğu görülmektedir. Ayrıca 1936 tarihli ilk İş Kanunu ise devletin tüm yönleri ile işçi-işveren ilişkilerine müdahale ettiği ve iş sağlığı ve güvenliği konusunu ayrıntılı ve sistemli olarak düzenlendiği ilk kanundur. 1945 yılında ise İş Kazaları, Meslek Hastalıkları ve Analık Sigortaları Kanunu yürürlüğe girmiş ve aynı yıl Çalışma Bakanlığı kurulmuştur. Bakanlık; çalışma hayatının düzenlenmesi, çalışanların hayat standartlarının yükseltilmesi, verimliliğin arttırılması ve sosyal güvenliğin sağlanması ile görevli kılınmış, böylece devlet iş sağlığı ve güvenliğini sağlama görevini üstlenmiştir.
Türkiye’de anayasal düzeyde iş sağlığı ve güvenliğine yönelik hükümler ilk kez 1961 Anayasası’nda Sosyal ve İktisadi Haklar başlığı altında yer almış, daha sonra 1982 Anayasası’nda bu hükümlerde önemli bir değişiklik yapılmamıştır. Böylece çalışanların işyerlerinde iş kazaları ve meslek hastalıklarına karşı iş sağlığı ve güvenliği önlemleri alınmasını talep edebilmeleri, iş güvenliğinin sosyal riskleri önleyemediği durumlarda ortaya çıkan zararın tazmini ve asgari bir ekonomik güvencenin sağlanması anayasal dayanağa kavuşturulmuştur.
2003 yılında 4857 sayılı İş Kanunu’nun yürürlüğe girmesi ile çalışma hayatında yeni kavram ve düzenlemelere yer verilmiş ve getirilen yeniliklere bağlı olarak iş sağlığı ve güvenliği hükümlerinde de kapsamlı değişiklikler görülmüştür.