TEMEL VETERİNER PARAZİTOLOJİ Dersi KONAK PARAZİT İLİŞKİLERİ soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

Daimi Parazitizm özellikleri nelerdir?


CEVAP:

Bu parazitizm tipinde parazit olan canlı hayatının bütün bölümlerini bir konak üzerinde geçirmek zorundadır. Bu tür parazitlerin konak dışında yaşamaları mümkün değildir. Permanent parazitizm olarak da isimlendirilen daimi parazitizm parazitlerin biyolojilerine bağlı olarak üç farklı şekilde görülmektedir.
1. Tek Konakta Daimi Parazitizm: bu tip parazitizmde parazit tüm hayatını bir konak üzerinde geçirir. Doğada serbest yaşayan herhangi bir dönemleri yoktur. Uyuz etkenleri ve bitler bu şekildeki parazitizme iyi birer örnektirler.
2. Konak Değiştirerek Devam Eden Daimi Parazitizm: bu parazitizm şeklinde parazit olan canlı konak dışında serbest bir yaşama dönemine sahip değildir. Ancak nesil değişimine bağlı olarak konaklarını da değiştirmektedir. Burada parazit yaşamını devam ettirebilmek için bulunduğu konaktan başka bir konağa geçmek zorundadır. Ancak bir konaktan diğer konağa geçerken arada serbest yaşayan bir dönemleri yoktur. Sıtma hastalığının etkenleri olan Plasmodium’lar insanların kan hücrelerinde yaşamaktadırlar. Bunlar çoğalabilmek için sivrisineklere geçmek zorundadırlar. Konak değiştirmek zorunda olan Plasmodium’lar insanlarda eşeysiz, dişi sivrisineklerde ise eşeyli çoğalarak hayatlarını sürdürürler. Plasmodium’lar sıtmalı bir insandan kan emen sivrisinekler tarafından alınarak onların vücutlarında çoğalırlar. Daha sonra bu sivrisineklerin kan emmesi esnasında hastalık etkenleri başka bir insana bulaştırılır.
3. Konağın Bir Neslinden Diğer Nesline Geçerek Devam Eden Daimi Parazitizm: burada da parazitin dış ortamda serbest yaşayan bir dönemi yoktur. Bu parazitizm şeklinde parazitler enfekte dişi konaklar tarafından yeni nesillerine aktarılmaktadır. Hayvanlarda bulunan kan protozoonlarından Babesia’lar keneler tarafından nakledilmektedir. Babesia’lar ile enfekte bir hayvandan kan emen dişi kene bu etkenleri aldıktan sonra yumurtalarına aktarır. Böylece bu yumurtalardan gelişecek olan keneler hayatlarına kan paraziti ile enfekte olarak başlarlar. Bir dişi kene birkaç nesil sonrasına bu parazitleri aktarabilmektedir. Köpeklerin bağırsaklarında yaşayan Toxocara canis de bu tip parazitizme bir örnek teşkil etmektedir.