DİN VE TOPLUM Dersi TEMELLER VE TANIMLAR soru detayı:
SORU:
Din ve toplum ilişkisini kısaca açıklayınız.
CEVAP:
İnsan, çok eski dönemlerden bu zamana her zaman bir toplumun içinde var olmuştur. Bu nedenle toplum insanın doğası olarak kabul görmektedir. Bütün toplumlarda
biyolojik ve kültürel yeniden üretimi temin etmek üzere belirgin bir biçimde “aile”
denilebilecek bir davranış örüntüsü bulunur. Bu aile hayatının şekli, yapısı ve kodları farklılaşabilir ancak aile hayatı olmayan hiç bir topluma rastlanmaz. Aynı şekilde bütün toplumlar bir üretim, tüketim ve paylaşım ilişkileri ortaya koyarlar, bu da “ekonomi” dediğimiz davranış örüntülerini görünür kılar. Yine bütün toplumlar gelecek nesillere sahip oldukları anlam kodlarını, kültürünü, tarzlarını aktarmak üzere bazı düzenlemelere, uygulamalara veya davranış örüntülerine yani “eğitim” davranışına sahiptir. Bütün bu davranış örüntüleri nerede olursa olsun ve hangi zamanda olursa olsun insan toplumsallığının ayrılmaz yanlarını oluşturur. Sosyoloji literatüründe bu davranış örüntülerine “sosyolojik kurumlar” adı verilir. Din, bu kurumlardan birisidir.Ne kadar eski olursa olsun ve nerede olursa olsun insanların öte dünyayla, görünen dünyanın ötesiyle ilgilendikleri, nereden gelip nereye gittikleriyle ilgili soruları anlamlandırdıkları ve toplumda kutsal ve din dışı alanları oluşturup tanımladıkları belli bir davranış düzeyi daha vardır. Bu da din kurumudur. Bütün toplumların hepsinde şu veya bu şekliyle mutlaka bulunan en temel davranış örüntüleri sosyologlar tarafından yukarıda saydıklarımıza “boş zamanlarla ilgili davranışlarımız” ilavesiyle altı kurumdan ibarettir. Günlük dilde kullandığımız kilise kurumu, hukuk kurumu, sağlık kurumu, üniversite kurumu veya sosyal sigortalar kurumu gibi müesseselerin hiçbiri bu anlamda her yerde bulunabilen temel kurumlar değil, ancak onlar da her biri yukarıda değindiğimiz temel kurumların bir tanesinin veya birkaçının bileşimlerinden oluşurlar.