GÖÇ VE GÖÇ SORUNLARI Dersi Göçmenler ve Emek Piyasaları soru detayı:

CEVAP:

Emek piyasalarını mal ve hizmet piyasaları gibi diğer piyasalardan ayıran ilk özellik emek talebinin türetilmiş bir talep olduğu ve bu nedenle de emek talebinin ekonomideki mal ve hizmetlere olan talep doğrultusunda ortaya çıktığıdır.

Emek piyasasını diğer piyasalardan ayıran belki de en önemli ikinci özellik, emeğin istihdamının çalışan ve çalıştıran arasındaki kişisel bir ilişkiyi ifade etmesidir. Emek, sadece para ile ölçülebilen bir değer olmayıp, kişiliğin bir parçası olarak istek, yetenek, deneyim ve bilgi ile bütünleşerek arz edilen bir değerdir.

Üçüncü önemli özellik, emek piyasasına arz edilen emeğin büyük ölçüde heterojenlik göstermesidir. Bireyler, motivasyonları, belirli işlere yatkınlıkları, yetenekleri ve risk alma istekleri bakımından birbirlerinden farklıdırlar.

Emek piyasalarını diğer piyasalardan ayıran dördüncü özellik ise bilgi eksikliğidir. Emek piyasası hakkında genellikle hem işveren hem de işçi bakımından bir bilgi eksikliği söz konusudur. İşverenler için, işçinin verimlilik kapasitesini ölçmek ve piyasada daha iyi niteliklere sahip iş arayanların olup olmadığını bilmek güçtür. Aynı şekilde işçinin de bulduğu işin kendisi için ne kadar uygun ve tatmin edici olduğunu, piyasada daha iyi işler bulup bulamayacağını değerlendirebilmesi de zordur.

Emek piyasalarının birden fazla oluşu beşinci emek piyasası özelliğidir. Tek bir emek piyasası yoktur, farklı birçok iş için binlerce piyasa vardır. Bu piyasalar bazen beceri düzeylerindeki farklılıklara göre, bazen de coğrafi alan bakımından sınıflandırılmaktadır. Örneğin, doktorlar piyasası, otomobil tamircileri piyasası, oksijen kaynağı işçileri piyasası gibi bir sınıflandırma meslek baz alınarak yapılan bir sınıflandırmadır.

Kurumsal özellikler olarak tanımlanabilecek altıncı özellikte ise emek piyasalarında yer alan karar alıcı birimlere vurgu yapılmaktadır. Emek piyasalarındaki karar alıcı birimlerin başında gelen sendikaların davranışlarını belirleyen sosyal, siyasal ve ideolojik bazı etkenler mal piyasalarında yer alan firmaların davranışlarını etkileyen faktörlerden farklıdır. Bu farklılıklar da emek piyasalarını diğer piyasalardan ayıran önemli bir boyutu ortaya çıkarmaktadır.

Emek piyasalarını diğer piyasalardan ayıran yedinci özellik, emek piyasasında işçinin pazarlık gücünün nispi olarak daha az olmasıdır. Genellikle emek piyasalarında güç alıcılar lehinedir. Çünkü iş arayanların sayısı açık işlerden fazladır. İşveren bekleyebilir ya da birçok işçi arasından seçim yapabilir ancak işçi sınırlı kaynaklara sahip olduğu için istihdam koşullarının belirlenmesinde işveren kadar etkili olamaz. İşçinin pazarlık gücü bir işi kabul ya da geri çevirebilme kabiliyetine bağlıdır. Bu ise alternatif boş işlerin sayısının bir fonksiyonudur. Örneğin, işsizlik oranının yüksek olduğu dönemlerde işçinin sahip olduğu pazarlık gücü de zayıf olmaktadır.