SORU: Epistemolojide “inanç” kavramı neyi ifade eder?
CEVAP: Dünya bilgimiz açısından bakıldığında, inanç bilgiyi hedeflemenin ve bilgiye yönelmenin bir parçasıdır. Bu bağlamda açıkça görüleceği gibi, “Tanrı inancına sahibim.”, “Aşka inanmıyorum.” veya “Her şeye rağmen insanlığa inanıyorum.” cümlelerindeki bağlamlardan biraz farklıdır. Epistemolojik bağlamdaki kullanımın tipik örnekleri, “Dinazorların bu gezegende yaşamış olduğuna inanıyorum.”, “Çimenlerin yeşil olduğuna inanıyorum.”, “İzmir’in Türkiye’nin başkenti olduğuna inanıyorum.” gibi önermelerdir. Burada önemli olan nokta, öncelikle, bir inanç, “inanç” etiketini hak edebilmek için, doğru olmak zorunda değildir. İnançlarımızın bir kısmı doğru, bir kısmı ise yanlıştır. Eğer bir insan, “Güneş’in Dünya’nın etrafında döndüğüne inanıyorum.” gibi yanlış bir inancı samimiyetle ifade ederse, o insan cahil veya akılcılıktan uzak olmakla suçlanabilir. Ancak bu, insanların yanlış inançlara da sahip olabilecekleri gerçeğini değiştirmez. İkinci olarak, her ne kadar hem doğru hem de yanlış inançlar edinmemizin önünde bir engel olmasa da, insanlar genelde dünyaya veya evrene dair inançlarının doğru olmasını tercih ve arzu ederler. “İnanç” kavramının epistemolojik boyutunun en kayda değer yönlerinden biri budur.
