CEVAP:

Ona göre, yeni girilen Batı medeniyetinin temelinde akıl ve adalet vardır. Kanun, yeni medeniyetin temeli sayılır. Adalet, hak ve hikmet kavramları yeni değerler dünyası olarak ortaya çıkmıştır. O, islâmiyet’in bilgisizlik devrini kapattığı gibi yeni medeniyetin zulüm ve bilgisizlik devrini kapatarak, akıl ve adalet devrini açtığı düşüncesindedir. Rejim değişikliği düşüncesinde olmayan fiinasi, herkese eşit ölçüde yaklaşan bir hükümdar istemektedir. O, zulüm ve köleliğe karşıdır. Ona göre, zulmün ve köleliğin temelinde adaletsizlik ve bilgisizlik vardır. Bilgisizliğin ortadan kaldırılmasını akıl, zulmün ortadan kaldırılmasını adalet temin edecektir. Akıl adaleti insani gayelere yönlendirdiğinden, adalet, aklın emrindedir. Yeni medeniyet, islâmîyet’in ilkelerine uygundur. Dönem, akıl çağı dönemidir. Dönemin insanı rasyonel insandır. Rasyonel insanın hedefi, insan ve insanlıktır. insanlığa ancak insanın nefsini yenmesiyle ulaşılabilir. insanın nefsini yenmesi akılla sağlanacaktır. Adaletli davranılarak zulmün önüne geçilebilir ve insanlığa hizmet edilebilir. Tek gaye, insan ve insanlıktır; milletler, ona giden yollardır.