MANTIĞIN GELİŞİMİ Dersi MEGARA VE STOA MANTIĞI soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU: Eubulides tarafından ele alınan mantık çatışkıları nelerdir?


CEVAP: 1. Şimdi söylediğim yanlıştır önermesi doğru mu, yoksa yanlış mıdır? 2. Kardeşini tanıdığını söylüyorsun ama az önce gelen başı örtülü adam senin kardeşindi. 3. Kaç saçı olan bir adam kel değildir? 4. Bir şeyi kaybetmemişsen o hâlâ senindir. Boynuzlarını kaybetmediğine göre senin boynuzların var. Bunlardan ilkinde, doğru mu yanlış mı olduğuna karar vermeye çalışacağımız önermenin bir parçası, (Şimdi söylediğim önerme) parçası olduğu önermeyi işaret etmektedir. İkinci sorun, aynı varlığa işaret eden iki ifade ile birbiriyle çelişir görünen iki doğru önerme ileri sürülebileceğine ilişkindir. Kardeşin ve Az önce gelen başı örtülü adam aynı kişiye işaret ettiğine göre, Kardeşini tanıdığınısöylüyorsun ve Az önce gelen başı örtülü (ve senin tanımadığın) adam senin kardeşindi. Önermeleri çelişmektedir. Çünkü aynı kişiyi hem tanıdığımızı hem de tanımadığımızı söylemekteyiz. Üçüncü sorun, uzun, akıllı, kalabalık gibi pek çok sıfatın, yığın, şehir gibi pek çok genel terimin hangi durumlara uygulanabileceğinin belirlenmesindeki güçlüğe işaret etmektedir. Boyu ne kadar olan bir insan uzun boyludur? Kaç kişinin yaşadığı bir yer şehirdir? gibi sorulara yanıt vermek zordur. Dördüncü sorun, bazı önermelerin, soruların örtük pek çok ön varsayım içerebileceğine dikkat etmemiz gerektiğini göstermektedir. Boynuzlarımı kaybetmedim diyen biri Boynuzlarım vardı ön varsayımını kabul etmiş sayılırsa hâlâ boynuzlarının olduğunu kabul etmek zorunda kalacaktır.