SORU: Fazlı Necip’in Cumhuriyet’in ilanından sonraki edebi faaliyeti çerçevesinde dikkat çeken hususlar nelerdir?
CEVAP: Fazlı Necip’in Cumhuriyet’in ilanından sonraki edebi faaliyeti çerçevesinde iki husus dikkati çekmektedir. Bunlardan birincisi Türk Hayatı adlı mecmuayı neşretmesidir. Bu mecmuanın başyazarı olarak görünmekle beraber aslında mecmuanın bütün yükünü çekmektedir. Türk Hayatı muhteva açısından devrin ruhuna uygun bir politika takip etmektedir. Salon hayatı, aile eğlenceleri, aile sofrası gibi bölümleri olan Türk Hayatı daha çok, modern aile hayatını telkin eden bir yayın politikası takip eder. Fazlı Necip, tarihi fıkralar da kaleme aldığı bu mecmuada, sadece “Rumelini Neden Kaybettik” adlı hatıralarını ve tefrika ettiği romanlarını imzası ile yayımlamıştır. İkinci dikkat çekici husus ise Cumhuriyet’in ilanından sonra neşrettiği romanlarının konularıdır. Türk Hayatı’nda tefrika edilen “Ah, Anne!” adlı eser, aile baskısıyla yapılan bir evliliğin kötü sonucunu; aynı mecmuaya ek olarak verilen “Türk Kızı” ise modern eğitim almış, Türkçü ve feminist bir öğretmenin, görev yaptığı vilayette karşılaştığı sıkıntıları anlatmaktadır. Ömrünün son yıllarında kaleme aldığı Saraylarda Mecnunlar (1928), Osmanlı İmparatorluğu’nun bir dönemini eleştirel bir gözle değerlendiren tarihi bir roman olma özelliğine sahipken, Külbani Edipler (1920), Tanzimat’tan Cumhuriyet’e aydınlarımızın özel hayatlarındaki basitlikleri, seviyesizlikleri ele alan bir romandır.
