CEVAP:

Fiziksel yetersizliği olan bireylerin olası bir acil durum veya afet hâlinde karşılaşabileceği güçlüklerin bir kısmı acil durum kaçış yolları ve acil çıkış kapılarıyla ilgilidir. Böyle bir durumda fiziksel yetersizliği olan bireyin güvenli ve hızlı biçimde ortamdan uzaklaşması için kaçış yolunun zeminin düz olması, seviye farkı bulunması hâlinde düşük eğimli rampaların yer alması ve kapılarda eşiklerin olmaması oldukça önemlidir. Acil çıkış kapısına giden yolda geçişi engelleyebilecek eşyaların bulundurulmaması da alınması gereken önlemlerdendir.

Fiziksel yetersizliği olan bireylerin acil durum ve afet hâllerinde güvenliğini sağlamak üzere tatbikatların gerçekleştirilmesi çok önemlidir. Bazı bireyler
bağımsız olarak ortamı tahliye edebilecekken bazılarının başkalarının desteğine gereksinim duyacağı görülecektir. Tatbikatların da gereksinim duyulan destek düzeyine göre düzenlenmesi gerekir. Acil durum ve afet hâllerinde bağımsız ve güvenli hareket edebilecek olan fiziksel yetersizliği olan bireylerin bu tür durumlarda kendi kendine yetiyor olmasını test etmeleri gerekir. Bu noktada, bireyin bağımsız hareket etmesini sağlayan yardımcı araçlarının (tekerlekli sandalye, koltuk değneği vb.) gece yatarken de dahil olmak üzere sürekli yakınında olması, çıkış yolunda ilerlemesine engel olabilecek herhangi bir
eşyanın bulunmadığından emin olması, kullanıyorsa tekerlekli sandalyenin kaymasını önlemek için sabitlemesi, acil durumda gerekli olabilecek çanta
vb. önemli eşyalarını harekete yardımcı aracın yakınında ve kolay ulaşılabilir durumda tutması, tahliyenin mümkün olmadığı durumlarda acil durum
sırasında kişisel güvenlik önlemlerini öğrenmesi ve denemesi gerekmektedir. Kişinin bağımsız hareket ederek ortamdan uzaklaşamayacağı durumlar içinse kurtarma ekiplerine ya da destek veren diğer kişilere hareket cihazlarının nasıl kullanıldığı ve güvenli ve en hızlı biçimde nasıl taşınmaları gerektiğiyle
ilgili bilgi vermenin provası yapılmalıdır. Bireyin
çevresindekilere açık, net ve anlaşılır bilgiler vermesi (“tekerlekli sandalyemi al”, “dolaptan ilacımı al” vb.) ve bunların en kısa zamanda en az sözcükle aktarılması önerilebilir.

Acil durum ve afet hâllerinde fiziksel yetersizliği olan bireyler için alınması gereken önlemlerden bazıları yalnızca bireyin kendisiyle ilgili değil; aynı zamanda mimari düzen, kurtarma ekipleri ya da yetersizliği olmayan bireylerle ilgilidir. Özel gereksinimli bireylerin güvenli tahliyesine yönelik bazı seçenekler bulunmaktadır. Örneğin; acil durum tahliye sandalyeleri merdivenlerden inişi kolaylaştırmak için rahatlıkla kullanılabilmektedir. Bina içinde sığınma alanlarının oluşturulması ile özellikle yangın sırasında engellilerin tahliye edilmemesi, bunun yerine korunmuş bu sığınma alanlarında bulunması sağlanmaktadır.