CEVAP:

Çocuğun doğuştan öğrenmeye hazır olduğunu, çocuğun da bilişsel gelişiminin bu doğuştan donanımla elde ettiği deneyimlerinin birikimine bağlı olarak ortaya çıktığını savunan Robert Gagne; gelişimin “basitten karmaşığa doğru” olan temel ilkesi doğrultusunda bilişsel gelişimi sekiz düzeye ayırarak incelemiştir. Bunlar:
• İşaretle öğrenme düzeyi: Bu düzeyde öğrenme, davranışsal psikolog Pavlov tarafından ilk kez tanımlanan klasik koşullanmadan oluşur. Öğrenmenin basit şeklidir, birey uyarıcılara tepki vermeyi öğrenir.
• Uyarım-tepki ile öğrenme düzeyi: Bu düzeyde birey, Skinner tarafından geliştirilen edimsel koşullanma yoluyla öğrenir.
• Zincirleme öğrenme düzeyi: Bu düzey öğrenmenin daha gelişmiş bir şeklidir. Uyaran- tepki arasındaki ilişkiyi belli bir sıra ile öğrenme esastır. Ayrıca bu öğrenme, en karmaşık motor becerilerin (piyano çalma, bisiklete binme, vb.) öğrenildiği süreçtir.
• Sözel bağ kurma düzeyi: Dil becerilerinin gelişmesinde önemli bir süreçtir. Bu düzeyde öğrenme, kelimeler ve anlamları arasında ilişki kurmayı temel alır. Zincirleme öğrenmenin bir türüdür, ancak bağlantılar sözel birimlerdir.
• Ayırt ederek öğrenme düzeyi: Bu düzey sistematik bir şekilde farklı uyarıcılara farklı tepki vermeyi esas alır.
• Kavram öğrenme düzeyi: Birbirine benzer özellikleri olan nesne, olay veya nesneleri sıralama, sınıflama ya da kategorilere ayırmayı içerir. Örneğin; renk, şekil, boyut, şiddet, dalga boyu gibi somut veya soyut özelliklerine göre gruplama yapma.
• Kurallı öğrenme düzeyi: Bu düzeyde kavramlar arasındaki ilişkileri öğrenmek ve farklı durumlarda bu ilişkileri uygulamak gibi yüksek düzey bilişsel süreci içerir. Problem çözmeyi kolaylaştıran bilgi edinme ile ilgili bir düzeydir.
• Problem çözme düzeyi: Gagne’ye göre bilişsel sürecin en yüksek seviyesidir. Bu düzeyde birey öğrendiği kuralları kullanarak karşılaştığı problemleri çözer.