İSLAM MEZHEPLERİ TARİHİ Dersi ŞİÎLİK I soru detayı:

CEVAP:

Hz. Ali’nin ilahlığını ve ölümsüzlüğünü ileri süren Sebeiyye, Ali’nin ilahlığını, vasîliğini, Ali evlâdının kutsallığını, geleceği bildiklerini, tenâsüh, rec‘at, bedâ ve ibâha ile ilgili iddiaları ileri süren Keysâniyye müşterek ismi altında toplanan Beyâniyye, Cenâhiyye, Harbiye, Hâşimiyye, Kerbiyye, Muhtâriyye ve Rizâmiyye gibi fırkalar, ğâlî fırkalar olarak kabul edilmektedir. İsmail b. Cafer’in ölmediğini, tekrar dönüp dünyayı ıslah edeceğini ileri sürenlerler, her zâhirin bir bâtını bulunduğunu iddia ederek bâtınî tevile yönelen İsmâilîler, Karmatîler, Bâtınîler, Seb‘iyye, Muhammire ve günümüzdeki inanç ve tatbikatları itibarıyla Nizâriyye, Şîa’nın ğâlî fırkalarındandır. İsmen İbn Nusayr en-Nemîrî’ye nisbet edilen, Hz. Ali’yi ilâh kabul eden ve günümüze kadar gelen Nusayriyye veya Nemîriyye yine bu tür fırkalardandır. Aynı şekilde Şeyh Ahsâî’ye nisbet edilen Şeyhiyye, Bâb Ali Muhammed Şîrâzî’ye bağlı olan Bâbîlik ve müstakil bir din olarak ortaya çıkmadan önceki Bahâîlik de birer ğâlî fırka özelliği taşımaktadır.