SANAT TARİHİ Dersi Türk Sanatı soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

Gazneli Mimarisinde (969-1186) görülen yapı tipleri nelerdir? 


CEVAP:

Gazneli sanatının Türk sanatına en büyük katkısı saray mimarisinde ortaya çıkan biçim ve uygulamalardır. Leşker-i Bazar Sarayı ve Camii (11.yy) döneminin en önemli mimari örneklerindendir. Sultan Mahmut tarafından inşa edilen fakat günümüze ulaşmayan Leşkeri Bazar Sarayı (11. yy) ve Gazne Sultan III. Mesut Sarayı (1112) aynı plan şemasına sahiptir. Sultan Mahmut zamanında inşa edilen, Rıbat-ı Mahi (1019 1020) açık avlulu dört eyvanlı plan şeması ve köşelerdeki yuvarlak köşe kuleleri ile dikkat çeker. Çoğu günümüze gelemeyen Gazneli türbeleri arasında Sultan Mahmut Türbesi (11.yy) ile Aslan Cazib Türbesi (11.yy) sayılabilir.
Gazne Devleti’nin yıkılmasından sonra Hindistan’da Delhi Sultanlığı’nı kuran Kutbeddin Aybek, 1198-1199’da Delhi’de sütunlu Kutbü’l-İslam Camii ile yanındaki aşağıdan yukarıya doğru daralarak 73 m yüksekliğe ulaşan, dilimli gövdeli ve beş şerefeli Kutub Minar adıyla bilinen bir minare yaptırmıştır. Yalnız kırmızı kum taşı ve beyaz mermer malzemenin kullanıldığı bu yapılardan minare günümüze ulaşmıştır.