YARGI ÖRGÜTÜ VE TEBLİGAT HUKUKU Dersi Yargı Örgütü Hukukunun Temel Kavramları ve Anayasa Yargısı soru detayı:
SORU:
Genel bir ifadeyle, yargı fonksiyonu nedir?
CEVAP: Yar- gı fonksiyonu ise, genel anlamda devletin hukuk düzeninin devam etmesi ve kişilerin sübjektif hak- larının korunması amacını güden faaliyetidir. Bu faaliyet, devlet için hem bir hak, hem de yüküm- lülüktür. Yargı fonksiyonu, biri şeklî (organik), diğeri maddî olmak üzere iki ölçütten hareketle tanımlanabilir.
Şeklî (organik) anlamdaki tanımlamanın ölçü- tü, faaliyette bulunan makamdır. Bu ölçüt esas alındığında, yargı fonksiyonu, yargı organlarının fonksiyonu olup, yargı organlarının her türlü faaliyetini ifade eder. Anayasa’nın “Yargı yetkisi”kenar başlıklı 9. maddesi de yargı fonksiyonunu organik içerikle tanımlamıştır. Buna göre, “Yargı yetkisi, Türk Milleti adına bağımsız ve tarafsız mah- kemelerce kullanılır.”
Şeklî (organik) ölçüt, yargı fonksiyonunu, ya- sama ve yürütme işlevlerinden ayırt etmek için el- verişli bir ölçüttür. Zira, bu ölçütten hareket edil- diğinde, yasama ve yürütme organlarının yaptığı bir işlem hiçbir zaman yargı fonksiyonuna dâhil olamaz. Bununla birlikte, şeklî (organik) ölçüt, mahkemelerin her türlü faaliyetini yargı fonksiyo- nunun içine soktuğundan gereğinden fazla geniştir.
Yar- gı fonksiyonu ise, genel anlamda devletin hukuk düzeninin devam etmesi ve kişilerin sübjektif hak- larının korunması amacını güden faaliyetidir. Bu faaliyet, devlet için hem bir hak, hem de yüküm- lülüktür. Yargı fonksiyonu, biri şeklî (organik), diğeri maddî olmak üzere iki ölçütten hareketle tanımlanabilir.
Şeklî (organik) anlamdaki tanımlamanın ölçü- tü, faaliyette bulunan makamdır. Bu ölçüt esas alındığında, yargı fonksiyonu, yargı organlarının fonksiyonu olup, yargı organlarının her türlü faaliyetini ifade eder. Anayasa’nın “Yargı yetkisi”kenar başlıklı 9. maddesi de yargı fonksiyonunu organik içerikle tanımlamıştır. Buna göre, “Yargı yetkisi, Türk Milleti adına bağımsız ve tarafsız mah- kemelerce kullanılır.”
Şeklî (organik) ölçüt, yargı fonksiyonunu, ya- sama ve yürütme işlevlerinden ayırt etmek için el- verişli bir ölçüttür. Zira, bu ölçütten hareket edil- diğinde, yasama ve yürütme organlarının yaptığı bir işlem hiçbir zaman yargı fonksiyonuna dâhil olamaz. Bununla birlikte, şeklî (organik) ölçüt, mahkemelerin her türlü faaliyetini yargı fonksiyo- nunun içine soktuğundan gereğinden fazla geniştir.