İNSAN VE DAVRANIŞ Dersi DAVRANIŞ BİLİMLERİNE GİRİŞ soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

Gerekircilik nedir ve bu konuda psikologların fikirleri
nelerdir?


CEVAP:

Gerekircilik “gözlenebilir dünyada meydana
gelen her şeyin bir nedeni ya da belirleyicisi vardır”
kabulüne dayanır. Bazı psikologlar hem her
davranışımızın bilinçli farkındalık olmadan otomatik
olarak ortaya çıkar. Davranışın kişinin kendisi tarafından
bağımsız olarak belirlendiği inancı özgür irade olarak
bilinir. Bazı psikologlara göre özgür irade bir
yanılsamadır; “Sizin bilinçli niyet dediğiniz şey
davranışınızın nedeninden daha çok bir tahmindir. Bir
parmağınızı kaldırmaya karar verdiğiniz bilinçli bir
yaşantıda, davranış hali hazırda olmaya başlar”
tartışmasını sunarlar. Diğer psikologlar ve filozoflar
“içinizde olan bir şeyin eylemi harekete geçirmesi
bağlamında karar alırsınız” diyerek yanıt verirler. Ne var
ki, davranışınız halen neden ve sonuç kanunu izler. Öyle
görünüyor ki davranışta hem özgür irade hem de
gerekircilik işlevde bulunmakta.