GENEL DİLBİLİM II Dersi Sözcük Anlambilimi soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

Gösterge kuramını kısaca açıklayınız.


CEVAP:

İsviçreli dilbilimci Ferdinand de Saussure Genel Dilbilim Dersleri (Cours de Linguistique Generale) adlı kitabında dili bir göstergeler dizgesi/sistemi olarak belirledikten sonra göstergeyi zihindeki bir kavram (= gösterilen) ve onunla eşleşen bir ses imgesinden (= gösteren) oluşan bir birlik olarak tanımlamıştır. Saussure’ün kavram/gösterilen ile kastettiği, dış gerçeklikte gönderimde bulunulan bir nesnenin (= gönderge) anadili konuşucusunun zihninde oluşturduğu bir tasarım ya da imgeden başka bir şey değildir. Ses imgesi/gösteren ise yine anadili konuşucusunun zihninde, ilgili kavram her canlandığında oluşan bir imgeye işaret eder. Saussure’ün ses imgesi ile kastettiği, bir göstergenin dışavurumunu, iletişimsel ortamlarda kullanımını olanaklı kılan fiziksel seslere dayanan biçim değildir. Saussure’e göre, aynen gösterilenin göndergenin kendisi olmadığı ve onun zihindeki bir tasarımı, imgesi olduğu gibi, gösteren de fiziksel anlamda bir göstereni oluşturan ses dizisinin zihindeki tasarımına, imgesine işaret eder. Saussure’e göre, gösterilenle gösteren arasındaki bu ilişki koparılamaz türde bir ilişkidir ve dil göstergelerinin temel bir özelliğini oluşturur: