CEVAP:

Genel ve özel kolluğun tabi oldukları mevzuatların temel amacı insanların canını ve malını korumak, düzeni muhafaza etmek olduğu için güç kullanma öncesinde kolluk; öncelikle halkın güvenliğini sağlayarak var olan düzenin devam etmesini sağlamak için gerekli tedbirleri almalıdır. Aynı zamanda kolluk personeli çok yönlü düşünmesi gerektiği için zor kullanmayı planladığı olay yerinde suç işlenmesine sebep olacak davranışlardan kaçınmalı ve suç işlendiğinde suçluyu adalete teslim edebilecek bir sistem geliştirdikten sonra müdahalede bulunmalıdır.

Bir kanun adamı olan genel ve özel kolluk personeli ilk başta kanunları kendisi uygulamalı ve suçu önlemek ya da yasal bir emri yerine getirmek için kendine verilen yetki kapsamında güç kullanmalıdır. İlgili mevzuatlarda belirtildiği üzere kolluk personeli kendisinin ve başkalarının can ile mal güvenliğini korumak ve asayişin bozulmasını önlemek amacıyla güç kullanabilir. Güç kullanma yetkisine sahip olmada önemli olan, bu yetkiyi kullanma tutkusu veya korkusunun esiri olmak değil, bu yetkiyi yasalar çerçevesinde ulaşılmak istenen amaca gitmeye yarayan bir kuvvet olarak kullanma kabiliyetine sahip olmaktır.

Tabi ki genel ve özel kolluk denildiği zaman aklımıza güç ve kaba kuvvet gelmemelidir. Kolluğun zor kullanma aşamasından önce yapması gereken hatta zor kullanmadan önce yapması zorunlu olan uyarı ve halkı sevk etmek gibi görevleri de bulunmaktadır. Ancak zor kullanmadan asayişin sağlanamayacağına hükmedilen durumlarda genel ve özel kolluk kademeli olarak artan nispette güç kullanabilir. Durum tespit edilip güç kullanılmaya karar verildiği durumlarda genel ve özel kolluk yetkisini kanunda belirtildiği gibi direnişi kırmak için ve kıracak ölçüde kademeli artacak şekilde kullanmalıdır.

Genel ve özel kolluk, güç kullanma durumu oluştuğunda olaya nasıl ve ne ölçüde müdahale edeceğinin planını da olay yerine gitmeden önce yapmış olmalıdır. Bunu sağlayabilmesi için de olay yerine gitmeden önce olayla ilgili bilgisi olan tüm emniyet birimlerinden yeterli bilgi almalı ve olayın büyüklüğünü ve önemini göz önüne alarak müdahaleyi etkili kılabilecek miktarda, kullanmayı planladığı teçhizat ihtiyacını karşılamalıdır. Aksi takdirde olaya müdahalede gecikmeler yaşanarak önü alınamayacak durumlarla karşı karşıya kalma söz konusu olabilir.

Müdahale öncesi yine kolluk personelinin dikkat etmesi gereken diğer bir husus, zor kullanacağı grubun heterojen bir yapıda olması nedeniyle bazı grupların olaydan hiç etkilenmezken (olaya asıl neden olan ve yüzüne, gözüne limon sıkarak biber gazının etkisine karşı birtakım önlemler alan asıl göstericiler) bir kısmının (çocuklar, hamile ve yaşlılar gibi) çok fazla etkileneceği düşünülerek gerekli tedbirler almalıdır. Bu durumda, eğer ki uygulanabilirse olayla ilgisi çok olmayan grubu olay yerinden uzaklaştırmak yapılabilecek en doğru bir yöntem olacaktır.

Güç kullanmadan önceki aşamalarda en çok görev, kolluğu sevk ve idare eden yöneticilere düşmektedir. Gücün verimli ve etkili kullanılabilmesi, gücün farkına varılması ve güç kaynaklarının bilinip etkili yönlendirilmesi ile mümkündür. Gerek kendi birimini müdahaleye psikolojik olarak hazırlamak olsun gerek zor kullanma düzeyini belirlemek olsun gerekse de olay öncesi ilgisiz ve müdahaleden etkilenebilecek grupları olay yerinden uzaklaştırmak olsun idarecilere büyük sorumluluklar düşmektedir. Genel ve özel kolluk operasyonları mümkün olan en geniş çapta, ölümcül güç kullanımını en aza indirgemek suretiyle ve tüm genel ve özel kolluk görevlileri tarafından orantılı güç kullanımına ilişkin istikrarlı bir yaklaşım sağlamak açısından planlamalı ve kontrol idareciler tarafından yerine getirilmelidir. Aynı zamanda güç kullanımı sonucu ortaya çıkan yaralanmalara müdahale edecek yeterli sağlık görevlisi ve donanım desteğinin temin edilmesi de zor kullanma öncesi planlanması gereken önemli bir husustur.

Bireysel görevliler her bir güç kullanımından sorumludur ve her bir eylem için yargı önünde savunma yapmak zorundadırlar.

Sorumluluğu ve en iyi uygulamaları arttırmak için güç kullanma ile ilgili bütün kararlar ve bütün güç kullanma örnekleri eşzamanlı veya mantık çerçevesinde uygulanabilir bir hızla kayıt altına alınmalıdır.

Belli amaçlarla toplanmış gruplara zor kullanma uygulanacak olan olaylarda genel ve özel kolluk, müdahalenin gerçekleşmesini planladığı olay yerinde, personelin konumu ve müdahale sonucu gruptaki bireylerin dağılımı ile kaçabilecekleri mekânları da göz önünde bulundurarak müdahale yöntemini ve şiddetini önceden planlanmalıdır. Bu durumlarda personel yerleştirmede yer belirlenirken önce personelin güvenliği sonra müdahalede bulunurken en etkili olabileceği bir yer seçilmelidir. Aksi takdirde grubu kontrol altına almada zorluklar yaşanabileceği gibi personelin de can güvenliğini sağlamasında yeterli olunamayacaktır (HMIC Report, 2011).