TÜRKİYE SELÇUKLU TARİHİ Dersi DEVLET TEŞKİLATI KÜLTÜR VE MEDENİYET soru detayı:

CEVAP:

Muhtelif yollarla temin edilip gulâmhanelerde ciddî bir eğitimden geçirilen gulâmlardan seçilmiş, daimî, maaşlı, profesyonel askerlerdir. Türkiye Selçuklularında Türk, Kıpçak, Hıtay, Kürt, Tâcik, Deylemli, Kazvinli, Keşmirli, Rum, Ermeni, Gürcü, Rus, Frank, hatta Çinli gibi çok farklı unsurlardan gulâmların bulunduğu bilinmektedir. Bunlar bulundukları konuma ve göreve göre muhtelif isimlerle anılmaktadırlar.
Gulâmân-ı hâss bütün saray gulâmlarını ifade eden gulâmân-ı dergâhtan seçilen ve doğrudan sultanın şahsına bağlı olan gulâmlardır. Bunlar sultanın özel hizmetini ve muhafızlığını yaparlar ve her zaman onun yanında bulunurlardı. Ancak sultanın emriyle muhtelif işlerde de görevlendirilirlerdi. Heybetli ve yiğit olanlarından seçilen mefâridelerin bir kısmı sarayın, bir kısmı da sultanın muhafızlığını yaparlardı. Mefâride-i halka-i hâssın ise bunların bir kısmına verilen isim olduğu anlaşılıyor. Gulâmân-ı hâssın diğer bir kısmı da genel olarak hizmetkârları ifade eden mülâzimândır. Bunlardan mülâzimân-ı yatak-ı hümâyûn ise sultanın muhafızlığını yapmakta ve dolayısıyla hâssa ordusunda önemli bir yer teşkil etmekteydiler.