SAĞLIK HUKUKU Dersi TIBBİ MÜDAHALEDEN KAYNAKLANAN CEZAİ SORUMLULUK-I soru detayı:
SORU:
Hakkın kullanılmasının hukuka uygunluk nedeni oluşturabilmesi için hangi şartlar gerçekleşmelidir?
CEVAP: Hakkın kullanılmasının hukuka uygunluk nedeni oluşturabilmesi için şu koşulların bulunması gerekir:
- Kişi tarafından doğrudan doğruya kullanılabilen subjektif bir hakkın bulunması: Subjektif hak, hukuken korunan ve bu korumadan yararlanmanın sahibinin iradesine bırakıldığı hakkı ifade eder. Kişi, bu hakkını, herhangi bir merciin ya da makamın aracılığına gerek kalmaksızın, doğrudan doğruya kullanabilmelidir. Şayet bir hakkın kullanılması, başka bir merciden alınacak bir karar veya izinle mümkün ise burada hukuka uygunluk nedeni söz konusu olmaz.
- Kişinin bu hakkını tanınma sebebinin sınırları içinde kullanması: Kişi kendisine tanınan hakkın sınırlarını aşmamalıdır. Hakkın sınırlarının aşılması veya kötüye kullanılması hâlinde artık bir hukuka uygunluk nedeninin varlığından söz edilemez. Medeni Kanun’un 2. maddesinin 2. fıkrasına göre: bir hakkın açıkça kötüye kullanılmasını hukuk düzeni korumaz.
- Hakkın kullanılması ile işlenen ve tipe uygun olan fiil arasında nedensellik bağının bulunması: Kişiye hukuk düzeni tarafından tanınan hakkın kullanılması ile tipe uygun fiil arasında bir ilişkinin varlığı gerekir. Fail, kendisine tanınan hakkın amacına uygun olarak hareket etmiş ise bu bağ vardır.
Hakkın kullanılmasının hukuka uygunluk nedeni oluşturabilmesi için şu koşulların bulunması gerekir:
- Kişi tarafından doğrudan doğruya kullanılabilen subjektif bir hakkın bulunması: Subjektif hak, hukuken korunan ve bu korumadan yararlanmanın sahibinin iradesine bırakıldığı hakkı ifade eder. Kişi, bu hakkını, herhangi bir merciin ya da makamın aracılığına gerek kalmaksızın, doğrudan doğruya kullanabilmelidir. Şayet bir hakkın kullanılması, başka bir merciden alınacak bir karar veya izinle mümkün ise burada hukuka uygunluk nedeni söz konusu olmaz.
- Kişinin bu hakkını tanınma sebebinin sınırları içinde kullanması: Kişi kendisine tanınan hakkın sınırlarını aşmamalıdır. Hakkın sınırlarının aşılması veya kötüye kullanılması hâlinde artık bir hukuka uygunluk nedeninin varlığından söz edilemez. Medeni Kanun’un 2. maddesinin 2. fıkrasına göre: bir hakkın açıkça kötüye kullanılmasını hukuk düzeni korumaz.
- Hakkın kullanılması ile işlenen ve tipe uygun olan fiil arasında nedensellik bağının bulunması: Kişiye hukuk düzeni tarafından tanınan hakkın kullanılması ile tipe uygun fiil arasında bir ilişkinin varlığı gerekir. Fail, kendisine tanınan hakkın amacına uygun olarak hareket etmiş ise bu bağ vardır.