SORU: . Halife Ömer b. Abdülaziz’i tüm selef ve Emevi halifelerinden farklı kılan uygulamaları nelerdir?
CEVAP: Halife Ömer b. Abdülaziz’i tüm Emevi halifelerinden farklı kılan uygulamaları şöyle sıralanabilir: • Halife ilan edilmek istendiğinde affını istemiş, fakat biat törenine katılanların ısrarıyla bu görevi kabul etmek zorunda kalmıştır. • Hz. Peygamber ve Hz. Ömer’in yönetimle ilgili karar ve icraatlarıyla ilgili belgeleri topladı. • Bilginlerden oluşan bir danışma meclisi kurdu. • Çeşitli şehirlerdeki alimlere mektuplar yazarak tavsiyelerini aldı. • Hükümdarlık merasim ve protokollerini ortadan kaldırarak halkın içinde yaşamaya başladı. • Saraydaki lüks malları devlet hazinesine teslim, köle ve cariyeleri azat etti. • Hutbelerde sadece halifeler için yapılan duayı halk için okunan umumi duaya çevirdi. • Hanedan mensupları ve devlet adamlarının haksız yere edindikleri malları belirleyerek hak sahiplerine iade etmeye çalıştı. • Önceki halifeler tarafından kendisine verilmiş gayrimenkul ve değerli eşyayı beytülmale devretti. • Hazineden maaş almadığı gibi kişisel işlerini yürütürken devle malından faydalanmadı. • İşbaşına gelir gelmez devletin toplumsal temellerini sağlamlaştırmaya ve tabanda yaşanan bölünmüşlükleri ortadan kaldırmaya çalıştı. • İslam’ı kabul ettiği halde ikinci sınıf vatandaş sayılan mevaliyi Arap asıllı Müslümalarla eşit kabul etti. • İslamın tebliği konusundaki gayretleriyle Berberi kabileleri ile Mısır ve Horasan halkının kitleler halinde İslama teşrifini sağladı. • Muhalefet guruplarına eşit ve adil davranarak iç barışı temin etti. • Hutbelerde Hz. Ali’nin yerilmesi uygulamasını kaldırttı. Yanı sıra ehl-i beyt mensuplarının uğradıkları haksızlıkları gidererek Hz. Ali taraftarlarının da gönlünü aldı. • Zımmilerin Müslümanlar hakkındaki şikayetlerini dinleyerek haksız yere el konulan kilise, ev ve diğer mallarını iade edip mağduriyetlerini giderdi.
