CEVAP:

Halit Ziya’nın romanlarında kullandığı realist tekniklerden biri, olayların gidişatını keserek geriye dönüş metodunu kullanmasıdır. Böylece olayların ve kişilerin geçmişini anlatarak yaşanan zamandaki olayların sebepleri ortaya konur ki, bu realizmin en önemli ilkelerinden biri olan determinizmin ifadesidir. Sözgelimi Sefile romanında olay yağmurlu bir havada, Bayezıt Meydanı’nda bir köşeye sığınmış çaresiz Mazlume’nin tanıtılmasıyla başlar. Daha sonra geriye dönüşlerle Mazlume’nin yaşadığı felaketler, önce babasının, sonra da annesinin ölümü ve Mazlume’nin annesine benzeyen içe kapalı hassas mizacı üzerinde durulur. Öyle ki bu meydanda aç ve sefil vaziyette bekleyen Mazlume’nin bir süre sonra hiç tanımadığı bir kadının peşinden gitmesini okuyucu yadırgamaz. Benzer bir durum yine Mai ve Siyah romanında babasının ölümüyle hayatının akışı tersine dönen Ahmet Cemil için de geçerlidir. Yine Nemide romanına adını veren Nemide’nin hırçın ve asabi olma sebebini ortaya koymak için geriye dönüş tekniğiyle annesinin doğum sırasında ölüşünden öncesi anlatılır ve böylece Nemide’nin bazı mizaç özelliklerinin annesinden geçtiği sezdirilir.