XIV-XV. YÜZYILLAR TÜRK DİLİ Dersi HAREZM-ALTIN ORDU TÜRKÇESİNİN DİL ÖZELLİKLERİ soru detayı:
SORU:
Harezm Türkçesi'nde kullanılan zarf-fill ekleri nelerdir? Örneklendiriniz.
CEVAP:
Harezm Türkçesi'nde kullanılan zarf-fill ekleri şunlardır:
-A: aça, ayra, aka, içe, arta, bara (HŞ)
-ArdA, -UrdA: alurda, batarda, togarda, ye´terde (KHKD)
-DI erse: kıldı erse, köründi erse (KHKD)
-DUKDA: kirdükde, çaptukda (KHKD)
-GAç: algaç, öpgeç, işitgeç (HŞ)
-GAlI,-GAlU, -kAlı, -AlI: namaz kılgalı, körgelü, sançışkalı, yatalı (KE, HŞ) -GAndA: sorganda, teggende (KHKD)
-GInçA, -GUnçA, -KUnçA, -InçA, -GUçA, -gimçe, -GUmçA: aygınça, kilginçe, eşit-megünçe, açgınça, batınça, kelgimçe, ölgümçe (HŞ, KHKD)
-IbAn, -UbAn, -ban: kiliben, atanıban, körüben, kurşaban (HŞ, KE) -ken: tirig erken, olturur erken, yörür irken (KE, NF, HŞ)
-mAdIn: bolmadın, tapmadın, içmedin, tölenmedin (HŞ, KE) -mAyIn: körmeyin, emgetmeyin (HŞ)
-mIşDA: kirmişte, ulgaymışta, yatmışda (KHKD)
-(I)p, -(U)p: baglap, saklap, kılıp, ıdıp, kiçip, yip, münüp, körüp (HŞ) -(y)U: aytu, kılu, tegirü, aytu, avlayu, közleyü (HŞ)
-uçak: baruçak (HŞ)
-y: okuy, yöriy, sarnay, sevinçiley (KE)