MODERN ORTADOĞU TARİHİ Dersi Merkezî Ortadoğu: Suriye, Filistin-İsrail, Lübnan soru detayı:
SORU:
Hatay sorunu nasıl açıklanabilir?
CEVAP:
Manda idaresinin diğer bir çıkmazı İskenderun
Sancağının Türkiye’ye bağlama talepleri ile ilgili idi.
İskenderun bölgesi 1921 tarihli Türk-Fransız Anlaşması’na
göre özerk bir bölge olarak Suriye manda idaresine geçmişti. Bu özerk yapısını 1923’de yitiren bölge, Halep
eyaletine bağlanmıştı. Bu, nüfusun büyük bölümünü
oluşturan Türkler arasındaki huzursuzluğu daha da arttırdı.
Hatay’ın çözümlenmemiş siyasi statüsü sebebiyle
Türkiye’nin dış politika gündeminde sürekli yer işgal eden
konu, yaklaşan İkinci Dünya Savaşı sebebiyle bölgedeki
hâkimiyeti zayıflayan Fransa ile Türkiye’yi yeniden karşı
karşıya getirdi. Suriye içindeki milliyetçilerle Türkiye’nin
baskıları arasında sıkışan Fransa çözümü 1937 yılında
bölgeye otonomi tanımakta gördü. Bu çerçevede
uluslararası gözetimde 1938 yılında yapılan nüfus sayımına
göre oluşan Sancak Parlamentosu, Eylül 1938’de bağımsız
Hatay devletini ilan etti. Bir yıl süren bu bağımsızlık sonrası
1939 yılında yapılan halk oylamasında halkın Türkiye’ye
bağlanma yönündeki kararı ile anavatana iltihak gerçekleşti.